50217 skanuj0001 (214)

Rozdział 5 Adolescencja

(opracowała Irena Obuchowska)

■Adolescencja - z łac. adolescere, co znaczy wzrastanie ku dojrzałości - jest okresem przemian w życiu człowieka, które z dzieciństwa prowadzą go ku dorosłości. Ten okres życia został wyodrębniony i stał się przedmiotem badań dopiero na przełomie XIX i XX wieku, co łączy się z rozwojem industrializacji, która wymagała nie tylko Byiększonej wiedzy i umiejętności, ale przyczyniła się też do większej złożoności zjawisk społecznych. W konsekwencji spowodowało to konieczność coraz lepszej edukacji. Okres przygotowywania się do dorosłego życia został w ten sposób wydłużony, Zainteresowanie nim badaczy zwiększyło się niepomiernie po II wojnie światowej, w związku z gwałtownym przyrostem naturalnym. W jego wyniku nie tylko poświęcono młodzieży więcej uwagi, ale wzmocniła się też świadomość, że jest ona znaczącą igrupą społeczną. Wyłoniły się problemy związane z potrzebami edukacyjnymi oraz gowstało wiele specyficznych dla tego wieku potrzeb wskutek tego, iż ta liczna grupa społeczna stała się bardzo atrakcyjna na rynku konsumpcji (Nielsen, 1996).

■ W niniejszym rozdziale omówiono charakterystyczne zmiany rozwojowe adolescencji - okresu obejmującego lata od około 10. do około 20. r.ż.

5.1. Miejsce i rola adolescencji w przebiegu ludzkiego życia

■ Okres adolescencji jest, po stabilnym okresie dzieciństwa, czasem intensywnych ■Krzemian, którym podlega większość procesów rozwoju (zarówno biologicznych, jak psychologicznych i społecznych). Są one wzajemnie ze sobą powiązane, a oddzielne ich rozpatrywanie łączy się z perspektywą określonej nauki (okresem ado-lescencji interesują się uczeni różnych specjalności).

1 W adolescencji, ujmowanej z perspektywy fizjologicznej, nacisk położony jest na zmiany w budowie i czynnościach ciała powstałych pod wpływem mechanizmów Eeuroendokrynnych¹. Początek dojrzewania, wynikający z programu genetycznego,

W ¹ Mechanizmami neuroendokrynnymi nazywamy łączne oddziaływanie procesów nerwowych i hormonalnych.

163