49501 skanuj0615

214 Rozdział 8

cję lub co najwyżej średnią pozycję w średnio atrakcyjnym sektorze. Najczęściej organizacje korzystają ze strategii penetracji rynku lub dywersyfikacji wertykalnej (dalsze poszukiwania okazji).

3.    W (FS) < W (ES) i W (IS) < W (CA)

Relacje te oznaczają, że firma jest zbyt słaba finansowo w stosunku do turbulencji otoczenia i jednocześnie ma niską pozycję konkurencyjną w średnio atrakcyjnym sektorze lub ma średnią pozycję konkurencyjną w nieatrakcyjnym sektorze. Właściwą strategią w tej sytuacji jest strategia defensywna.

4.    W (FS) < W (ES) i W (IS) > W (CA)

Oznacza to. że firma jest słaba finansowo w stosunku do istniejącej turbulencji otoczenia, ale ma przynajmniej średnią pozycję konkurencyjną w atrakcyjnym sektorze lub ma wysoką pozycję konkurencyjną w średnio atrakcyjnym sektorze. Zalecaną strategią w tym przypadku jest strategia konkurencji.

Metoda SWOT (akronim angielskich słów Strenghts - mocne strony organizacji. Weaknesses - słabe strony organizacji, Opportunities - szanse w otoczeniu, Treats - zagrożenia w otoczeniu) służy także do określenia pozycji strategicznej, a zarazem formułowania strategii przedsiębiorstwa. Analiza SWOT swymi korzeniami przypomina koncepcję analizy pola sił K. Lewina z lat pięćdziesiątych XX wieku¹⁴.

Metoda jest kompleksowa, obejmuje swoim zakresem słabe i silne strony przedsiębiorstwa oraz szanse i zagrożenia płynące z otoczenia (bliższego i dalszego). Prezentuje się w niej wszystkie możliwe czynniki oddziałujące na pozycję strategiczną organizacji z „zewnątrz” i „wewnątrz”. Po przeprowadzeniu takiej analizy można sformułować strategię przedsiębiorstwa.

Czynniki oddziałujące na podmiot dzieli się na:

® wewnętrzne i zewnętrzne w stosunku do organizacji,

• wywierające pozytywny i negatywny wpływ na organizację.

Z takiego skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają cztery kategorie czynników:

1)    wewnętrzne pozytywne - mocne strony (S),

2)    wewnętrzne negatywne - słabe strony (W),

3)    zewnętrzne pozytywne - szanse (O),

4)    zewnętrzne negatywne - zagrożenia (T).

Istotą SWOT jest identyfikacja przedstawionych czterech grup czynników, ustalenie siły i zakresu wpływu na rozwój organizacji, a także możliwości organizacji osłabiania lub wzmacniania siły ich oddziaływania. Należy pamiętać, że identyfikując czynniki w poszczególnych kategoriach powinniśmy zidentyfikować czynniki kluczowe, które będą miały wpływ na wynik analizy. Identyfikacja wszystkich czynników nie jest ani konieczna, ani też możliwa.

¹⁴ Szerzej: W.M. Grudzewski, A. Karst, Zastosowanie metody SWOT w ocenie strategii, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, 1999. nr 5.