52216 P1100692 (2)

mSSmi

| “ Z nowszej literatury przedmiotu przypomnieć należy Budium Stefanii Skwarczyńsfcjej: Chocholi taniec Wyspiańskiego jako obraz-symbol w języku późniejszej sztuki poleskiej, „Dialog” 1969 nr 8 i [w:] Wokół teatru i literatury, Warszawa ! 1970. Omówiony tam jest obraz-symbol tańca w poemacie BrunopA Jasieńskiego Słotoo o Jakubie Szeli, motyw złegMtańęt w Domku z kart Zegadłowicza oraz transpozySjmotywu w szeregu utworów narracyjnych °^{raZ Ton}°° ^Mrożka)’

22 s. Lack, OP- ^c^-> ^s* ²⁵-

isię z wiejską dziewczyną i o gościach wesefo którzy piją i w zamroczeniu alkoholicznym og/5 ją różne białe myszki. Wyraz „bawidełko” _zastę wano później epitetami „metafizyk^ lub ,,reak?°' hizm”, ale intencja była podobna. J Recenzja Starzewskiego. w krakowskim „Czasie¹* i artykuł Spasowicza w dodatku literackim do p_e tersburskiego „Kraju” to dwa bieguny reagować ha eksplozję Wesela. Za stabilizacji sądów krytym nych uznać trzeba rozprawę Walerego Gostomskie. go, ale jest to stabilizacją; krótkotrwałą! po której komentatorzy rozdzielą sie na pamiętnika]^ wspo. minających wesele w Bronowicacłj i*i klimat arty. styczny premier w 1901 r. (Boy-Żeleńską, Gr?yma, ła-Siedlecki), na łowców znac^ó₍^netafot^ay<4 ((objawianie Chochoła, Wernyhory, złoteg^rogu), ng historyków obudowujących^ analizę; Wesela przeróżną faktografią i na ludzi teatru, dla który^i We-1 sele interesujące jest jako pretekst do koncepcji id scenizacyjnych.

Polskość Wesela, wkorzenienie yą wielkie mity' historii, ale i w drobne zapomnianej okruchy literackiej tradycji, tworzy — lub zdaje ąię tworzyć — barierę trudną do przekroczenia Jniędzy największym dziełem Wyspiańskiego a literatura powszechną. Wiłam Horzyca zwracał jednak uwaga, że ty. tym dramacie są również szersze persjpekt$^H odbicie zjawisk charakterystycznych dla sprzecznOM luro-pejskiego fin de siecle’u. Do tego spostrzegał dorzucić trzeba późniejsze akcenty paralel. DostrJ&ać

Pczęto w Weselu analogię do Beckettowskiego M na Godota, który nie przychodzi * r. 2901 to rok Wesela. Drugi annus mirabilis Liturgii Wyspiańskiego* rok 1903, przyniósł pra-Łffliccy Wyzwolenia, tragedii Protesilas i Laoda-Knależącej do wcześniejszego okresu twórczości, FJ Bolesława Śmiałego. Poza teatrem pozostała teilleis.

I problemom Wyzwolenia poświęcono nie mniej u-Lgi w literaturze przedmiotu niż' problemom Wejdą. Lack w stylistycznie ■ dość zawiłej impresji o Wyzwoleniu dostrzegł w dramacie walkę bezwładu, póry określa powierzchnię; zjawisk, z dynamiką u-Kytego nurtu myśli i uczuć. Sformułował to w su-Łtywnym obrazie: „Ten dramat jest zatem wnę-Łem, z którego- me ma wyjścia, jakby z celi wię-■ennej o zapartych drzwiach”²².

W Wesele było kręgiem tanecznym, Wyzwolenie — Rżeniem skazańca w celi śmierci. Łąck był bliż-|y prawdyj) Konradzie niż Spasowicz, który czę-Kiowo nie rozumiał dzieła, a częściowo rozumieć nie

316

2U7