432 ARTYKUŁY
ANALIZA OTOCZENIA KONKURENCYJNEGO WEWNĄTRZ SEKTORA
W literaturze przedmiotu odnoszącej się do form i strategii zarządzania bibliotekami uczelnianymi wiele uwagi poświęcono metodzie delfickiej (Feret i Marciniak, 1999) i mapom strategicznym (Nowak i in., 2004, s. 43-49), odnoszącym się do badań pozycji konkurencji biblioteki. Na marginesie rozważań bibliotekoznawców pozostaje model pięciu sil Michaela Portera (Gierszewska i Romanowska, 2003, s. 100; Penc-Pietrzak, 2000, s. 68). W analizie sektora wyróżni! on pięć czynników (sil), określających natężenie konkurencji. Zaliczył do nich, obok groźby pojawienia się substytutów, silę przetar-gową/negocjacyjną dostawców, silę przetargową/negocjacyjną nabywców, natężenie konkurencji między organizacjami w sektorze i groźbę nowych wejść. Ich obecność oznacza dla uczelni zagrożenie odpływem studentów na rzecz innych form zaspokajania potrzeb edukacyjnych, np. szkoleń zawodowych; dla bibliotek to utrata użytkowników.
Rys. 1. Siły konkurencyjne w sektorze bibliotek szkól wyższych (zawodowych)
*
Źródło: Opracowanie na podstawie I. Penc-Pietrzak, 2000, s. 68.