Jestem dziewczynką, jestem chłopcem
Ekspresja seksualna odzwierciedla etap rozwoju seksualnego dziecka, jego przeszłe doświadczenia rozwojowe, osiągnięcia oraz zmaganie z bieżącymi zadaniami. Przypatrując się zachowaniom konkretnego dziecka, zaobserwować można ich indywidualną specyfikę, pewien szczególny rys podmiotowy wynikający z niepowtarzalnego przebiegu rozwoju dziecka, indywidualnych właściwości i życiowych doświadczeń. Zauważalne zróżnicowanie dziecięcej ekspresji seksualnej wskazuje na bogacrwro potencjalnych ścieżek rozwojowych.
Wiedza o typowej ekspresji seksualnej, najczęstszych jej formach, funkcjach pełnionych przez dziecięce zachowania seksualne, a także o kryteriach normy rozwojowej, pozwrala na identyfikację wśród wspomnianej różnorodności tych zachowrań, które odzwierciedlają prawidłowy rozwój, oraz tych, które wskazują na rozw^ój nietypowy lub wręcz zaburzony. Rozróżnienie to na gruncie praktyki pozwala odpowiednio dobierać wspierające rozw^ój interwencje, podtrzymujące jego kierunek lub zmierzające do zmia-nyjego biegu.
DODATEK 4
W p rowa d ze n i e
Zachowania seksualne dzieci stanowić mogą przedmiot zainteresowania dorosłych z wielu powodów: badawczych (np. przy próbach określenia powszechności ich występowania w różnych populacjach) czy diagnostycznych (gdy istnieją powody do dokonania analizy przebiegu rozwoju dziecka). Precyzyjny opis zachowań seksualnych wymaga zebrania szeregu informacji o formach przejawianych zachowań, ich częstotliwości i okolicznościach podejmowania. Pierwszym krokiem jest identyfikacja w diagnozie określonych zachowań jako seksualnych i/lub związanych z seksualnością dziecka.
Cele
Przedstawiony inwentarz służy do opisu zachowań seksualnych dziecka (przed okresem dojrzewania). Inwentarz służyć może pomocą osobom, których praca koncentruje się (wyłącznie lub między innymi) na obszarze seksualności dziecka i dla których ważny jest dokładny opis zachowań seksualnych dziecka. Inwentarz został opracowany na podstawie prac Erica Schoentjesa, Dirka Debouttego i Williama Friedricha (1999) oraz Pekki Santtila, N. Kennetha Sandnabby, Malin Wannas i Katji Krook (2005).
Sposób przeprowadzenia
Inwentarz zawiera wykaz zróżnicowanych, pogrupowanych tematycznie form zachowań seksualnych dzieci. Wypełnia go osoba dorosła, która wystarczająco dobrze zna dziecko i miała oka-