6.2. Turystyka kwalifikowana (turystyka aktywna) w koncepcji turystyki zrównoważonej 265
Turystyka konna106 nazywana bywa słusznie „sportem całego życia”, gdyż mogą ją uprawiać zarówno dzieci, dorośli, jak i osoby w starszym wieku. Przyjmuje się również, iż jest to też forma aktywności dla całej rodziny, bez względu na stan zdrowia i sprawność fizyczną jej członków [Salita 1999, Jasiński i in. 2006].
Turystyka konna mieści się w nurcie szeroko rozumianej turystyki aktywnej i jest też częściowo jedną z form turystyki kwalifikowanej. Przymiotnik „konna” określający ten rodzaj turystyki oznacza, że aktywność ta jest związana z obecnością koni. Termin „turystyka konna” ma, wobec tego, o wiele szerszy zakres niż, często zamienne z nim używany, termin „turystyka jeździecka”. W turystyce konnej uczestniczy przecież niemała grupa ludzi nie jeżdżących konno, których zadowala tylko przebywanie z końmi lub ich podziwianie. Mieści się w tym zarówno zwiedzanie stadnin i ośrodków hodowlanych, uczestniczenie w imprezach jeździeckich (zawody, rodea, pokazy itp.), odwiedzanie aukcji końskich, udział w wycieczkach bryczką, wozem lub saniami, a także karmienie i czyszczenie koni na świeżym powietrzu. Tak więc turystykę konną można zdefiniować jako: dobrowolne przemieszczanie się, czasową zmianę środowiska życia, miejsca pobytu, przebywanie w tych miejscach z innymi. Czynności te są podejmowane w czasie wolnym, bez motywacji materialnych; mogą one zmierzać do poznania kraju, regionu lub danej kultury” [Jasiński i in. 2006].
Podstawowymi formami zorganizowanej turystyki konnej są: wczasy i weekendy w siodle, kolonie i obozy młodzieżowe oraz rajdy konne [Salita 1999,175]. Najchętniej uprawianą formą turystyki konnej są rajdy i przejażdżki terenowe, podczas których można obserwować piękno przyrody i wypocząć wśród ciszy. Jest to szczególnie istotne dla osób mieszkających w miastach [Salita 1999,175]. Turystyka konna, jak każda inna forma turystyki kwalifikowanej wymaga posiadania specjalistycznego sprzętu, umiejętności i profesjonalnie przygotowanych ośrodków jeździeckich. Często do turystyki konnej lub jeździeckiej niesłusznie zalicza się rekreację jeździecką, czyli naukę i jazdy konne zarówno na terenie ośrodka jeździeckiego, jak i w jego okolicy. Szczególnie łubianymi formami rekreacji konnej są przejażdżki na padoku, w krytych ujeżdżalniach oraz krótkie jazdy terenowe (w tym jazdy na oklep). Zarówno turystyka, jak i rekreacja jeździecka, wykorzystują szlaki konne i ośrodki jeździeckie.
Jak wcześniej wspomniano, bliska turystyce konnej jest turystyka jeździecka. Turystyka jeździecka jest formą turystyki kwalifikowanej polegającej na rekreacyjnej jeździe konnej w ośrodkach jeździeckich lub w terenie, uprawiana poza miejscem stałego zamieszkania, w celu wypoczynku, rekreacji, poznania historii, kultury i przyrody nowego regionu, z wykorzystaniem infrastruktury turystycznej, takiej jak: baza noclegowa, baza gastronomiczna, ośrodki jeździeckie, szlaki konne i leśne stajnie, podejmowana dobrowolnie w celach nie przynoszących turyście korzyści ekonomicznych. Do turystyki jeździeckiej zalicza się także wszelkie formy aktywności związane z przemieszczaniem się konno, czyli: rajdy, obozy
106 Fragment rozdziału dotyczący turystyki konnej jest autorstwa Marty Jarzębowskiej i Wojciecha Lewandowskiego.