76018 skanuj0024 (47)

4.2. Turystyka geologiczna (geoturystyka) 101

4.2.2. Turystyka geologiczna w koncepcji turystyki zrównoważonej

Jak podają A. Osadczuk i K. Osadczuk [2008, 133], geoturystyka (podobnie, jak i ekoturystyka) ściśle wiąże się z turystyką zrównoważoną. Kwestię tę podnoszą w sposób bezpośredni lub pośredni również inni polscy autorzy, którzy zwracają uwagę na edukacyjne walory turystyki geologicznej [Dolecki 2008a, 2008b; Stuczyński 2008], a także na jej znaczenie praktyczne [Tajduś i in. 2004; Lorenc 2004; Dmytrowski, Kicińska-Świderska 2006; Golonka, Krobicki 2007]. Problem ten jest poruszany także w pracach T.A. Hose’a [2005,2007], E.L. da Silva Araujo [2005], B. Balaza i P. Rybara [2006], A. Mogessie i in. [2008], N. Zouros i P. McKeever [2008] oraz wielu innych autorów zagranicznych.

Elementem łączącym geoturystykę i turystykę zrównoważoną jest bez wątpienia wykazywane przez oba rodzaje turystyki dążenie do ochrony przyrody nieożywionej, która jest zasadniczym warunkiem istnienia turystyki geologicznej. Zdaniem cytowanych wcześniej autorów jednym z głównych tematów łączących geoturystykę z turystyką zrównoważoną jest kwestia tzw. geoparków, „..których podstawowym zadaniem ma być ochrona dziedzictwa geologicznego poprzez zabezpieczanie zespołów wartościowych obiektów geologicznych (geostanowisk) oraz ich szeroką promocję w dydaktyce i turystyce” [Osadczuk, Osadczuk 2008,133]. W literaturze zagranicznej temat ten (którym w 1999 r. zaczęła zajmować się organizacja UNESCO) znalazł odzwierciedlenie m.in. w badaniach N. Zourosa [2004], natomiast w Polsce zagadnieniem geoparków szczególnie szeroko zajmowali się Z. Alexandrowicz [2006a, 2006b] oraz S.W. Alexandrowicz. Należy przyjąć, że powyższe stwierdzenie jest wystarczającym uzasadnieniem, aby turystykę geologiczną potraktować jako formę bliską idei turystyki zrównoważonej w jej „przyrodniczej wersji”. Zdaniem piszącego te słowa jest to rzecz niepodważalna i dlatego też nie ma potrzeby dalszego rozwijania tej kwestii. W dalszej części rozdziału postanowiono więc skupić uwagę na zagadnieniach, które dotyczą geoturystyki w kontekście turystyki zrównoważonej rozumianej jako ważny czynnik rozwoju lokalnego, a jednocześnie przynoszącej satysfakcję osobom ją uprawiającym i dochody podmiotom świadczącym usługi dla turystów.

Wobec postępującej komercjalizacji turystyki - nawet turystyki przyrodniczej -w miejscach odwiedzanych przez osoby zainteresowane geoturystyką bardzo szybko pojawiają się urządzenia i usługi, które mają im ułatwić zapoznanie się z interesującymi ich obiektami geologicznymi. Poza odpowiednio wytyczonymi i oznakowanymi szlakami turystycznymi i ścieżkami dydaktycznymi, w miejscach godnych uwagi z punktu widzenia geoturystyki ustawiane są tablice informacyjne, budowane są parkingi oraz centra informacyjno-edukacyjne i muzea, świadczone są usługi przewodnickie, prowadzona jest sprzedaż pamiątek i publikacji (fot. 11 na wkładce) itp. We wszystkich tego rodzaju urządzeniach i usługach są zatrudnieni ludzie, którzy z reguły są mieszkańcami danego terenu.