55516 str32 (16)

Charakterystyka elektrod

jonoselektywnych

Selektywność

Selektywność względem jonów określana jest poprzez współczynnik selektywności kA/B w równaniu Nikolskiego.

E,_:l = const + ^ ln(^_:t +k_AIB- a_B„)

A^;* oznacza główny jon potencjaiotwórczy, 3" inny jon, który może wchodzić w reakcje z membraną, k_ws - współczynnik selektywności,

-■ kA:'kkk. “i ~ "S¹    •^>W\Ą

Charakterystyka elektrod jonoselektywnych

Prostofiniowość wskazań

zakres „nernstowskiej” odpowiedzi elektrody.

Np. współczynnik kA/B = 10'³ oznacza, że:

♦    składnik A daje sygnał 1000 razy mocniejszy niż składnik B lub

•    1000-krotnie większe stężenie składnika B da taki sam sygnał jak składnik A

Dr Stanisław Walas    Zakład Chemii Analitycznej UJ    13

Zależności potencjałów są prostoliniowe w szerokim zakresie log c_Asubstancji oznaczanej.

W specjalnych warunkach zapewniających stałe wartości aktywności (bufory aktywności - siły jonowej), można zakres prostoliniowych wskazań znacznie rozszerzyć.

Prostoliniowy zakres pracy zależy od reakcji ubocznych materiału membrany.

zakres ten należy wyznaczyć eksperymentalnie

\ k^:Dr Stanisław Walas ........-■■■ ...........

Zakład Chemii Analitycznej UJ

Miareczkowanie z potem detekcją PK

graficznie z krzywej miareczkowania SEM = f(V_titranta), po obliczeniu i wykreśleniu zależności pierwszej pochodnej w funkcji objętości - ASEM/AV_titr = f(V_!itr) po obliczeniu i wykreśleniu zależności drugiej pochodnej w funkcji objętości - A²SEM/A²V_tltr = f(V_tj„) Metodą Hahna - metodą obliczeniową śledzącą zmiany sygnału w funkcji objętości dodawanego titranta

Szczegółowe zasady opracowywania wyników oraz wybrane metody wyznaczania PK zostaną dodatkowo omówiona w ramach ćwiczeń

Dr Stanisław Walas

Zakład Chemii Analitycznej UJ

15

Zastosowanie metod

potencjometrycznych

; ......

pH-metria

chemia, środowisko, przemysł, medycyna,

analiza z zastosowaniem elektrod jonoselektywnych środowisko

oznaczanie, fluorków, azotanów, chlorków, chloru, cyjanków, siarkowodoru, siarczków

medycyna - analiza płynów ustrojowych oznaczanie jonów: Na’, K*, NH₄‘, Ca²*

analiza specjacyjna

oznaczanie różnych indywiduów potencjałotwórczych po odpowiednim przygotowaniu

j Dr Stanisław Walas

Z3kład Chemii Analitycznej UJ

' :

Kułometria

Ib

Kulometria jest metodą elektroanalityczną, w której po przyłożeniu do elektrod zanurzonych w roztworze badanym odpowiedniego napięcia (napięcia rozkładu) prowadzi się o proces elektrolizy w całej masie roztworu elektrolitu.

Ilość (masę) substancji, która przereagowała elektrodowo oblicza się z pomiaru ładunku, który przepłynął przez układ.

Do obliczeń wykorzystuje się zależności określone dwoma prawami Faraday’a.

Reakcje analityczne muszą przebiegać ze 100 % wydajnością

Dr Stanisław Walas

Zakład Chemii Analitycznej UJ

......^u ’>.........¹’^u~ .^11-1 '.'i

.

Prawa Faraday’a

Pierwsze prawo elektrolizy.

• Masy substancji wydzielonych na elektrodach, lub ilość substancji, która uległa przemianie elektrochemicznej w czasie elektrolizy, są proporcjonalne do ładunku, który przepłynął przez roztwór.

m = k • Q - k* l»t

m - masa substancji, która przereagowała fgj;

Q - ładunek elektryczny [C];

I - natężenie prądu [Al; i - czas elektrolizy Js], k - współczynnik proporcjonalności - równoważnik elektrochemiczny danej substancji fg/Cj

• Dr Stanisław Walas

Zakład Chemii Analitycznej UJ

3