56073 skanuj0007 (238)

Rozdział 3. Żywienie dzieci 33

Termin „mleko modyfikowane” oznacza produkt odżywczy przeznaczony dla niemowląt, pokrywający ich zapotrzebowanie na niezbędne składniki odżywcze i mogący - częściowo lub w całości - zastąpić pokarm kobiecy. Mleko modyfikowane wytwarzane jest na skalę przemysłową z mleka krowiego, poddanego niezbędnym zmianom zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Wyróżnia się dwa rodzaje mleka modyfikowanego: do początkowego żywienia i do dalszego żywienia.

Mleko do początkowego żywienia (mleko początkowe) stosuje się w żywieniu niemowląt w pierwszych miesiącach życia (zwykle do czasu wprowadzenia pokarmów uzupełniających). Skład mleka początkowego uwzględnia specyficzne potrzeby żywieniowe dziecka w tym okresie życia i zaspokaja zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Mleko to jest ponadto tak skomponowane, aby z jego przyswajaniem poradziły sobie nie w pełni dojrzałe mechanizmy trawienia i wchłaniania tak małych niemowląt.

Najważniejsze cechy odróżniające mleko początkowe od niemodyfikowanego mleka krowiego to:

•    obniżona całkowita zawartość białka

•    zmiana stosunku białek serwatkowych do kazeiny (najczęściej stosowane jest mleko, w którym przeważają białka serwatkowe, a ich stosunek wynosi zwykle 60:40)

•    modyfikacja składu tłuszczów, zapewniająca prawidłowe dostarczanie m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwasu linolowego i a-linolenowego)

•    poprawa składu i zawartości węglowodanów - wyłącznym ich źródłem, tak jak w pokarmie kobiecym, powinna być laktoza (dopuszczalny jest niewielki udział glukozy i/lub maltodekstryny), a jej stężenie powinno być identyczne jak w pokarmie kobiecym (blisko dwa razy większe niż w mleku krowim)

•    obniżona zawartość sodu, zbliżona do stwierdzanej w pokarmie kobiecym

•    stosunek wapnia do fosforu wynoszący, tak jak w pokarmie kobiecym, około 2:1.

Mleko do dalszego żywienia (mleko następne) zwykle wprowadzane jest równocześnie z pokarmami uzupełniającymi. Mleko następne różni się od mleka krowiego głównie zawartością białka i żelaza, w mniejszym zaś stopniu zawartością tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych oraz witamin.

Na rynku polskim dostępnych jest obecnie wiele rodzajów mleka modyfikowanego przeznaczonego dla niemowląt, produkowanego zarówno w kraju, jak i za granicą. W Tabeli 3.2 przedstawiono wykaz niektórych z nich i sytuacje, w których można lub należy je stosować. Wszystkie preparaty zarejestrowane w krajach europejskich (w tym w Polsce) muszą spełniać wymagania określone w dyrektywach Unii Europejskiej.