62705f29928803990870542328 n

I

ponoszonych z powodu zamrożenia. ograniczyć do minimum, głównie na drodze usprawnień technicznych, technologicznych, organizacyjnych i in. Ważna jest również sprawa optymalizacji czasu inwestowania, optymalizacji rozłożenia wydatków inwestycyjnych w czacie oraz etapowania inwestycji (częściowego przekazywania inwestycji do eksploatacji). Istotny jest także problem zachowania właściwej struktury rodzajowej nakładów w czasie realizacji projektu, ograniczającej do minimum zamrożenie kapitału. Maszyny i urządzenia winny być dostarczane przed ich montażem

Dla inwestora, podejmującego się realizacji większego przedsięwzięcia inwestycyjnego, sprawą ważną jest więc wybór optymalnego harmonogramu realizacji inwestycji i systematyczna kontrola strumienia wydatków.

Płynność finansowa

Inwestor rozważa dostępne mu źródła finansowania projektu inwestycyjnego, wybierając najtańsze spośród możliwych. Uwzględnia przy tym rozmiary planowanych nakładów inwestycyjnych, realne możliwości pozyskania kapitału własnego i obcego oraz zapewnienie zgodności w czasie pomiędzy strumieniem wydatków i wpływów.

W czasie przygotowania i realizacji inwestycji chodzi w pierwszej kolejności o terminowe pokrycie wydatków inwestycyjnych, w fazie eksploatacji natomiast — o zapewnienie wystarczającego strumienia przychodów ze sprzedaży do pokrycia kosztów eksploatacji i zobowiązań. Wydatki muszą być zsynchronizowane z wpływami. Oznacza to, że nie wystarczy znaleźć źródła finansowania inwestycji. Należy również zapewnić terminowy dopływ środków. Brak takiej zgodności może spowodować straty mierzone chociażby wysokością odsetek od zamrożonego kapitału lub opóźnieniami w oddaniu inwestycji do użytku, z oczywistymi konsekwencjami dla rentowności projektu. Troską inwestora jest więc zabieganie o utrzymanie płynności finansowej w czasie .życia* projektu.

Szacowanie przepływów pieniężnych projektu inwestycyjnego

Szacowanie przyszłych strumieni gotówki (wpływów i wydatków) projektu inwestycyjnego nałoży, jak już była o tym mowa, do podstawowych zadań realizowanych w procedurach oceny opłacalności inwestycji Fbprawmość szacunków przepływów finansowych stanowi w decydującej mierze o raq'onalności decyzji inwestycyjnej. Szacowanie przepływów pieniężnych jest procesem niezwykle złożonym, w którym przyjmuje się różne założenia, kwantyfikuje się zmienne i parametry, zaangażowani są specjaliści różnych profesji itd. Ważną rołę pełnią tutaj służby finansowe, których zadaniem jest koordynowanie prac i czuwanie nad poprawnością obliczeń. Należy pamiętać, że wyniki oceny opłacalności rozważanej inwestycji są tak dokładne i wiarygodne, jak dokładne i wiarygodne są dane użyte do obliczeń.

W ocenie korzyści netto z projektu inwestycyjnego należy pamiętać, że:

— decyzje inwestycyjni; muszą być oparte na przepływach środków pieniężnych, a nie na zysku księgowym, który uwzględnia, obok przepływów gotówki, również przychody i koszty kalkulacyjne;

— różnice w przepływach pieniężnych (wpływów i wydatków) są podstawą decyzji inwestycyjnych; tylko gotówka liczy się dla akcjonariuszy i tylko gotówka może być przez firmę reinwestowana; saldo w przepływach pieniężnych inwestycji określa rzeczywistą sytuację finansową inwestorów. Saldo przepływów środków pieniężnych określane jest też jako wolny strumień pieniężny lub strumień gotówki netto projektu inwestycyjnego. Określa się je różnicą między wszystkimi wpływami i wydatkami z inwestycji w poszczególnych przedziałach okresu życia projektu.

Rachunek przepływów pieniężnych może być prowadzony według różnych schematów, z różnym stopniem szczegółowości, z uwzględnieniem celu, któremu służy, rodzaju inwestycji oraz dostępności i wiarygodności informacji Spróbujmy jednak sformułować pewne ogólne reguły, których należałoby przestrzegać przy szacowaniu przepływu środków pieniężnych, służącemu całościowej ocenie projektów inwestycyjnych (Brigham 19%, Briglum, Gapenski 2000: Czekaj, Drcsler 1995; Johnson 2000):

1)    Należy ujmować tylko te wpływy i wydatki, które bezpośrednio dotyczą ocenianego projektu. Sprawą dyskusyjną są Izw. koszty poniesione. Są to wydatki już poniesione (zwykle dotyczą badań marketingowych), które się zdarzyły i jedynie pośrednio związane są z projektem Zaleca się, aby wydatków tych, juz poniesionych i rozliczonych, nie traktować jako wydatków na projekt

2)    Problemem są również tzw. koszty utraconych korzyści, których firma nie osiągnie z posiadanych aktywów, realizując projekt inwestycyjny. Należy każdorazowo uwzględnić utracony dochód z najlepszego zastosowania aktywów firmy w przepływach gotówki projektu. Na przykład wyceniając posiadany grunt pod rozbudowę firmy, powinno się posługiwać bieżącymi cenami rynkowymi, a nie wcześniejszą ceną zakupu.

3)    Należy uwzględniać przyrostowy strumień gotówki (inwestycje modernizacyjne). Dodatkowe strumienie gotówki obejmują tylko te wielkości, które wynikają z różnicy między strumieniem gotówki firmy bez realizacji projektu a strumieniem gotówki firmy z uwzględnieniem projektu. Trzeba ponadto uwzględnić korzyści zewnętrzne projektu dla firmy, w której jest realizowany.

4)    Elementem wydatków jest również koszt transportu i instalacji nowego wyposażenia firmy w środki trwałe, jeśli projekt takie zmiany przewiduje.

5)    Należy tez uwzględnić tzw. wartość rezydualną projektu, jako wartość oczekiwanych przepływów gotówkowych projektu po okresie objętym rachunkiem opłacalności, to jest przyjętym okresie życia projektu.

6)    Powinno się również brać pod uwagę zmiany zapotrzebowania projektu na kapitał obrotowy netto. W rachunku uwzględnia się zmiany w kapitale obrotowym netto, liczone jako różnica między wzrostem aktywów bieżących, wynikających z realizacji projektu, a wzrostem bieżących zobowiązań. Uwzgiędniamy więc tylko zmiany (i) zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto. Zakłada się ponadto, że w końcu okresu żvcia oroiektu poiawi