ZAWORY
Zawory w pompach tłokowych służą do oddzielania wnętrza cylindra od rurociągów ssawnych lub tłocznych podczas odpowiednich suwów tłoka.
Zawory stosowane w tłokowych pompach okrętowych są samoczynne, co oznacza, że ich ruch odbywa się wyłącznie pod wpływem różnicy ciśnień panujących po obu stronach zaworu.
Ze względu na rodzaj ruchu zawory (rys.2.19) dzielą się na: wzniosowe o prostoliniowym kierunku ruchu i uchylne (obrotowe) o wahadłowym kierunku ruchu.
b)
77777/
\
■777777777
^777
Rys.2.19. Rodzaje zaworów: a) wzniosowy, b) uchylny(obrotowy).
Zawory uchylne, zwane też klapowymi mają minimalne zastosowanie w pompach okrętowych. W wyposażeniu statku można je spotkać jako niezależne zawory umieszczone na burcie i służące do odprowadzania ścieków za burtę. Są to tzw. klapy sztormowe.
Zawory wzniosowe, ze względu na rodzaj rozwiązania konstrukcyjnego, dzielą się na: grzybkowe, talerzowe i pierścieniowe (jedno- i wielopierścieniowe). Pokazano je na rysunku 2.20.
Rys. 2.20. Schemat przepływu cieczy przez zawory: a) przez zawór grzybkowy lub talerzowy, b) przez zawór jednopierścieniowy, c) przez zawór dwupierścieniowy.
W różnych rozwiązaniach zaworów przepływ cieczy przez gniazdo zaworu i przestrzeń o wysokości Z między grzybkiem (talerzem, pierścieniem) a gniazdem odbywa się w odmienny sposób. Charakter przepływu ma z kolei wpływ na prędkość cieczy, rodzaj zawirowań, a więc i oporów, jakie napotyka podnoszona przez pompę ciecz.
Na rysunku 2.21 przedstawiono przykłady rozwiązań konstrukcyjnych zaworów grzybkowych. Są one szczelne dzięki łatwej w docieraniu stożkowej powierzchni przylegania grzybka do gniazda.
Wszystkie grzybki zaworów przedstawionych na rysunku 2.21 mają prowadzenie uniemożliwiające złe osadzanie grzybka w gnieździe. W rozwiązaniu a) grzybek jest prowadzony przez trzon znajdujący się w jego dolnej części.