66405 skanuj0161

W tej perspektywie byłoby naiwnością sądzić, że rozwiązanie problemu powinno logicznie wynikać z diagnozy. Jak to już wielokrotnie wspominaliśmy, ta postawa racjonalności instrumentalnej wynika stąd, iż analiza strategiczna najpierw została zastosowana do wielkich zdywersyfikowanych przedsiębiorstw - w zasadzie w sektorze dóbr powszechnej konsumpcji, w sytuacji globalnego regularnego wzrostu popytu - działających na ustabilizowanych rynkach, mających opanowany proces odnawiania produktów. Słabości takiego podejścia ujawniają się wówczas, gdy przedsiębiorstwo jest wrażliwe (podatne) na przeciwności ze strony złożonego i zmiennego otoczenia lub ze względu na swoje niewielkie rozmiary.

Wzrastająca niechęć do rozwiązań „logicznych” wynika również z coraz bardziej potwierdzanego przekonania, że konkurencyjność przedsiębiorstwa wynika nie z zastosowania pewnych czystych i prostych zasad (szczególnie w sferze usytuowania i nastawienia konkurencyjnego), ale raczej z odmienności w stosunku do innych dzięki wykorzystywaniu do maksimum swoich wyróżniających kompetencji wynikających w dużym stopniu z własnej historii.

1.2| ROLA NARZĘDZI

Trudność analizy strategicznej wynika z faktu, iż wymaga ona jednoczesnego opanowania koncepcji, które zresztą nie zawsze są jasne, oraz metod i praktyki zarządzania. Przypomnijmy sceptycyzm wyrażany przez Mint-zberga wobec nauczania strategii studentów nie mających jeszcze doświadczenia w podejmowaniu decyzji w złożonych organizacjach. Można jednakże zaobserwować, że poprzez ostrożne wykorzystanie przypadków pochodzących z praktyki, studenci potrafią również łączyć koncepcje, narzędzia i schematy analizy oraz rozwiązywać problemy strategiczne przedsiębiorstw. Zdają sobie oni również sprawę ze złożoności procesów i wzajemnej zależności zachodzących zjawisk. Byłoby jednak niebezpieczne twierdzić, iż zastosowanie odpowiednich schematów i narzędzi przynosi rozwiązanie (jak to mogłoby sugerować niewłaściwe wykorzystanie pewnych modeli: SOWT, BCG, łańcucha wartości itp).

Narzędzia służą zatem do wykrycia problemu, ustytuowania go oraz przygotowania rozpoznawalnych i realnych wariantów rozwiązania. Zgodnie z metodą heurystyczną, są to instrumenty wspomagania decyzji. Bardzo często pozwalają one ujawnić luki w dziedzinie informacji. Na przykład studenci są często zdumieni istnieniem bardzo niewielu informacji ilościowych (mierzalnych), a te które znajdują w bilansach czy

--158—