30 Treści kształcenia
W odróżnieniu od wiadomości uzyskiwanych przez osobiste doświadczenie informacje uzyskiwane drogą przekazu są zdobywane bezpośrednio od kogoś innego (wyrażane przez niego w jakimś języku).
Jednym z ważnych problemów jest w tym zakresie problem zgodności lub niezgodności informacji uzyskiwanych tymi dwoma drogami, ich uzupełnianie się lub interferencja wtedy, gdy informacje dochodzą do odbiorcy równocześnie dwoma drogami. Między informacjami uzyskiwanymi przez osobiste doświadczenie a informacjami zdobytymi za pomocą przekazu zachodzą ważne różnice mające charakter funkqonalny. Każdy z tych rodzajów informacji ma pod tym względem swoje zalety i słabości.
Wiadomości istnieją w trojakiej formie, odpowiednio do substratów materialnych, które są nosicielami treści, a mianowicie w formie:
— materiału,
— sygnałów i komunikatów,
— wiedzy20.
Wiadomości zawarte w materiale są to te, które istnieją w samej rzeczywistości: w przedmiotach, zdarzeniach, w ludziach i w ich działalności, a także w wytworach ludzkich i języku. Rzeczywistość ta może być organizowana specjalnie, tak aby obejmowała określone wiadomości; wtedy mamy do czynienia z materiałem dydaktycznym. Najbardziej rozwiniętym systemem takiego materiału zorganizowanego specjalnie, aby zawierał określone wiadomości, jest materiał językowy, rozmaitego rodzaju teksty dydaktyczne.
Najogólniej możemy powiedzieć, że recepcja wiadomości zawartych w materiale odbywa się albo przez bezpośrednie spostrzeganie, albo za pośrednictwem przekazów (sygnałów i komunikatów).
Trzecią formą istnienia wiadomości jest wiedza (system wiadomości) utrwalona w pamięci człowieka21.
30 Tomaszewski T., Ślady i wzorce, op. dt, s. 51. 21 Op. dl., s. 54.