68814 skanuj0047 (18)

488

14. Leki przedwbakteryjne

14.9.1.    Oporność na leki jako wynik mutacji

Bakterie dzielą się tak szybko, że zawsze jest możliwość powstania oporność^ ściany komórki bakteryjnej na dany związek. Właściwość ta jest znana od tal i jest ona przyczyną wprowadzenia zasady kontynuowania podawania leków p*j cjentom, nawet jeśli objawy choroby ustępują przed końcem zaleconej petaqj kuracji. Jeśli stosuje się tę zasadę, to większość zaatakowanych komórek bakata ryjnych zginie, pozostawiając siłom obronnym organizmu usunięcie pojedw czych żywych czy opornych bakterii. Jeśli natomiast kuracja zostanie przerwij zbyt wcześnie, to siły obronne organizmu muszą walczyć z tymi bakteriaad Każda pojedyncza komórka, która nabyła oporności, ma szansę się dzielić i m woływać tym nową infekcję, która będzie oczywiście całkowicie oporna na m czenie początkowym lekiem.

Mutacje takie są naturalne i przypadkowe, i nie potrzebują obecności kła Oczywiście może się zdarzyć, że w populacji bakterii znajduje się bakteria kia! oporna, zanim jeszcze lek podano. Wykazano to przy identyfikacji komami streptomycynoopomych, pochodzących ze starych kultur bakterii E. coli (JM łeczka okrężnicy), które liofilizowano w celu zapobieżenia ich namnażaal przed wprowadzeniem do lecznictwa streptomycyny.

14.9.2.    Oporność na leki jako wynik zmian genetycznych

Drugą przyczyną nabierania przez bakterie oporności na leki jest przejmowaniem od innej komórki bakteryjnej. Dzieje się tak, ponieważ jest możliwość przenosatafl informacji genetycznej z jednej komórki bakteryjnej do innej. Są dwie główne wĄ tody przenoszenia tej informacji: przekaźnictwo (transdukcja) i koniugacja.

W przypadku transdukcji, małe fragmenty DNA, w których zakodomfl jest informacja genetyczna, zwane plazmidami, są przenoszone przez bakteryjne (bakteriofagi) z komórki opornej do nieopomej, infekując ją. Jeśli im przeniesiony plazmid zawiera gen odpowiedzialny za oporność, to ta zaintaflH wana komórka może tę informację wykorzystać i nabyć tę oporność. InfomM genetyczna potrzebna na przykład do syntezy j3-laktamazy może być pizfga&-siona w ten właśnie sposób, czyniąc bakterie opornymi na działanie pemoilfl Problem ten jest szczególnie powszechny w szpitalach, gdzie ponad 90^Ł-i m*. fekcji gronkowcowych jest opornych na takie antybiotyki, jak penicylina, m tromycyna czy tetracyklina. Może to zabrzmieć dziwnie, że szpitale mogąlH źródłem lekoopomych szczepów bakterii, ale rzeczywiści są one doskonałą lęgarnią zakażeń. Leki powszechnie stosowane w szpitalach występują w jadowych ilościach także w powietrzu. Wykazano, że oddychanie tymi ślado^H ilościami zabija wrażliwe bakterie w nosie i pozwala nozdrzom działać jak lęgamia dla opornych szczepów.

W procesie koniugacji komórki bakteryjne przenoszą materiał genenc^H bezpośrednio jedna do drugiej. Metoda ta jest wykorzystywana głównie pąH bakterie Gram-ujemne i pałeczki okrężnicy w jelicie grubym. Dwie bakteoq^| czą się mostkiem, przez który zostaje przeniesiona informacja genetyczna.