71592 PC110923

60 Ewa Musiatowska

gramm „Elbelachs 2000" Idufi an¹ (Łososie dla Saksonii - rusza program „EU belachs 2000 ”), wydanym przez Ośrodek Prasowy, zawiadomiono o rozpoczęciu nowego projektu i przedstawiono osoby odpowiedzialne za jego realizację (Mi-nisterstwo Ochrony Środowiska i Rolnictwa, a także Saksoński Instytut Rolnic, twa, Referat ds. Rybołówstwa). Wyrażano jednocześnie nadzieję, że w 2000 roku łososie ponownie będą „baraszkować w rzece”. Ta bardzo krótka informacja miała zapewnić udział dziennikarzy w wydarzeniu medialnym.

Kolejna informacja prasowa, zatytułowana Eine Chance Jur Salino salar ~-Erste Junglachse inspizieren alte und neue Kinderstuben in der Sachsischen Schweiz — Programm „Elbelachs 2000 "² (Szansa dla Salmo salar - pierwsze, młode łososie przeprowadzają inspekcją w starych i nowych domach w Szwajcar rii Saksońskiej - program „Elbelachs 2000 ”), zwięźle i rzeczowo informowała o programie łososiowym i celach Ministerstwa. Stwierdzano m.in., że stworzone zostały przesłanki dla realizacji projektu, największych bowiem grzeszników--trucicieli rzek (fabryki papieru, chemikaliów) unieszkodliwiono. Pressemittei-lung uzupełniono danymi dotyczącymi kosztów programu (100 000 marek w latach 1994—1995) i informacjami na temat osób odpowiedzialnych za zarybianie Łaby (program realizowany był przez Hansa Ermischa, rybaka z Langburkers-dorf w Szwajcarii Saksońskiej).

Przez kolejne dwa lata Ośrodek Prasowy milczał, wypatrując pierwszych łososi powracających do Saksonii. Jesienią 1997 roku opublikowana została informacja prasowa Lachsbabies von 1995 bereits in diesem Herbst zuriick?³ (Dzieci łososi z 1995 roku już tej jesieni z powrotem?), w której wskazywano na możliwość pojawienia się ryb, wracających na tarło do swych macierzystych wód. Komunikat skupiał się zasadniczo na przypomnieniu celów programu zainicjowane-^! go dwa lata wcześniej.

Dopiero informacje prasowe z 1998 roku miały nowy charakter. W tym czasie pojawiły się łososie, co pozwoliło mówić o poprawiającej się jakości wody Łaby i jej dopływów. Komunikaty Absolutes Fangyerbot fur Lachse⁴ (.Absolutny* zakaz łapania łososi), Freie Fahrt Jur den Lachs⁵ (Wolna droga dla łososia)', Elbę wird immer sauberer — wieder 43 Fischarten im sachsischen Teil⁶ (Łaba corazi

czystsza — znowu 43 rodzaje ryb w saksońskiej części) czy też Dos zweite Leben der Elbę^{7 8 9} (Drugie życie Łaby) przytaczają dane dotyczące łososia, pokazując, >c stan środowiska naturalnego poprawia się, a ilość szkodliwych odpadów systematycznie się zmniejsza. Kwestia zanieczyszczenia rzeki nabrała szczególnego znaczenia w 2002 roku, kiedy Saksonię nawiedziła powódź. Pesymiści przewidywali, że program zarybiania trzeba będzie zakończyć, a łososie nie wrócą. Jednak łosoś ponownie przypłynął, co dało okazję do wydania komunikatów prasowych: Elblachs unterwegs nach Sachsen¹⁴ (Łosoś z Łaby w drodze do Saksonii) i Sachsen-Lachse sind wieder da - der diesjdhrige Lachszug Hat begonnen¹⁵ (Łososie znów się pojawiły — tegoroczny pochód łososia rozpoczęty), Te ostatnie informacje prasowe miały szczególną wartość, pokazały bowiem, że Laba wraca do równowagi, co było pewnym pocieszeniem dla obywateli tego wschodniego landu, których duża część została poszkodowana podczas powodzi. Analiza prasy pokazuje, że media bardzo szybko opublikowały pomyślne informacje Ministerstwa. Kwestia ta zostanie dokładniej przedstawiona w dalszej części.

Ośrodek Prasowy starał się przedstawiać program „Elbelachs 2000” w sposób atrakcyjny, tak aby zainteresować lokalną prasę. Nie wolno jednak zapomnieć, że informacje prasowe muszą mieć przede wszystkim walor informacyjny i powinny być sporządzane według sztywnych kryteriów: tekst ma być przejrzysty, suchy, treściwy i przekazany w sposób jasny. Sam tytuł powinien wskazywać na treść komunikatu. W przypadku Pressemitteilungen dotyczących łososia z powyższej reguły do pewnego stopnia zrezygnowano, pozwalając sobie na delikatną emocjonalizację tekstów. Sukces działań PR-owskich był bowiem w pierwszej fazie kampanii w dużym stopniu zależny od sposobu, w jaki dziennikarze rozpowszechniali wiadomości dotyczące programu łososiowego i od tego, jak zareagują czytelnicy.

Ośrodek Prasowy świadomie posługiwał się określeniem łosoś saksoński (Sachsen-Lachs), odwołując się do lokalnej tożsamości obywateli. Pojawiało się ono w informacjach prasowych i szybko zostało podchwycone przez media. Podczas wywiadu udzielonego autorce¹⁰, rzecznik Ministerstwa Ochrony Środowiska i Rolnictwa podkreślił, że określenia saksoński nie należało zbyt eksploatować, a w samej informacji prasowej pojawiało się ono jeden lub najwyżej dwa razy. Przymiotnik ten pokazuje jednak pewnego rodzaju przywiązanie emocjo-

1

¹ Einladung zum Fototermin, 30.03.1995, Referat Presse und Óffentlichkeitsarbeit, S&chsi-, sches Staatsministerium fur Landwirtschaft, Emahrung und Forsten.

2

   Pressemitteilung 110/1995, Referat Presse und Óffentlichkeitsarbeit, Sachsisches Staatsmi-nistcrium fur Landwirtschaft, Emahrung und Forsten.

3

   Pressemitteilung 153/1997, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium ftłr Landwirtschaft, Emahrung und Forsten.

4

   Pressemitteilung 208/1998, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium fur Landwirtschaft, Emahrung und Forsten.

5

   Pressemitteilung 41/1999, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium fur Umwelt und Landwirtschaft.

6

   Pressemitteilung 174/2000, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium fur Umwelt und Landwirtschaft.

7

   Pressemitteilung 52/2001, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium ftkr Umwelt und Landwirtschaft.

8

   Pressemitteilung 174/2002, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium fbr Umwelt und Landwirtschaft.

9

   Pressemitteilung 190/2002, Pressestelle, Sachsisches Staatsministerium ftłr Umwelt und Landwirtschaft.

10

   Wywiad z D. Reelfsem, rzecznikiem Ministerstwa Ochrony Środowiska i Rolnictwa z 14 marca 2003 r.