wledzinlne] pracy (poza krótkimi zrywami, których motorem Jtst entuzjazm) i potępiają wszelki mh-yzczańrki „konfor-Rilzm". Ludzie cl uwielbiają rewolty polityczne, nie tyl* Wjzukże z i względu na ich cele, CO ze względu aa almosfe-u; upojeniu, juka im towarzyszy. Z drugiej strony zdolni tą do głębokiego przeżywania tajemniczego boskiego ducha naloty, Jeśli obdarzeni są zdolnościami artystycznymi, stoją przed nimi wielkie możliwości rozwoju, natomiast inni. zdolności tych pozbawieni, nie wychodzą poza jałowe marzyciel-itwo właściwe wiekowi dojrzewania.
W kobiecie „wieczny chłopiec" rzadko kiedy potrafi ujrzeć człowieka. Najczęściej jest dian ona jedynie partnerem scksiininym lub też kimś zastępującym mu matkę (jako tuku często pomngn mu iruilciiulnic). W małżeństwie rzadko bywa szczęśliwy, ponieważ wszelkie obowiązki uczuclu-we odczuwa jako więzy, za wszelką cenę chce się z nich uwolnić i nie zauważa przy tym, że nigdy nie przestaje być więźniem swego własnego nieświadomego związku z matką. Często puer rozwija drugą osobowość („cień"), a mianowicie osobowość cynicznego realisty, która ma stanowić przeciwwagę dla jego osobowości romantycznej. Jednakże tego realistycznego aspektu nie przeżywa świadomie; jedynie pewne jego manifestacje od czasu do czasu przedzierają się przez próg świadomości. Ten „cień” romantyka może nawet okazać się przestęjjJCJh juk lo widzimy nu przykładzie licznych wypadków przestępczości młodzieży: oddawanie się górnolotnym marzeniom nie wyklucza, niestety, możliwości kradzieży ojcowskiego portfelu czy wzięcia udziału w napadzie na ibank.
W połowie życia, ty. w okresie między trzydziestką a czterdziestką, ton zahamowany, neurotyczny rozwój staje się często palącym problemem; puer aetemus bowiem albo mimo wszystko przechodzi przez ciężki kryzys psychiczny i osiąga późną dojrzałość, albo też — ginie przedwcześnie w wypadku samolotowym, w czasie wspinaczki górskiej łub jakąś inną „przypadkową” śmiercią, będącą nieświadomym samobójstwem.
Tragedia Ottona von Lobe stanowi właśnie tego rodzaju wypadek nieświadomego samobójstwa. Dzieli on los wszelkich ulubieńców Bogini-Matki: Altisa, Adonisa, Tam-muza, iginic w królestwie umarłych. Natomiast Heinrich Wenderlich pada ofiarą wspomnianego realistycznego „cienia” obrazu pueris aetemi: jego los do los „upadłego Ikara”; nagie porzuca on swe ideały i martwieje w mieszczan-
_J
miało zostać zbawicielom dla wtajemniczonych w równio/. określanym symblicznię Jako kłos żyta. Jednali w nowoczesnej psychologii Nieświadomości termin >fcii (J su jo również pewną określoną formę nerwicy młodych nu.]' f e/yzn, schorzenie psychiczne, wywołane, Juk się zdaje, ij silnym przywiązaniem do matki. Kiedy mianowicie mio,!
• mężczyzna jest zbytnio związany z matka, to również J innym względem zachowuje 'dłużej, niż dzieje się <lo normU nie, postawę właściwa okresowi dojrzewania i nic jest nie dorosnąć, ij. stać się dojrzałym mężczyzną. To, co <w w|t* ku dojrzewania było zjawiskiem normalnym, teraz staje *l symptomem .nerwicowym: w skrajnych przypadkach jest d homoseksualizm łub donjminlzm, przy czym I w Jednym 1 w drugim właściwo uczucie ipozo#tnjo związane z mnłjJ tak że popęd seksualny może znaleźć ujście tylko w sIosujI kach z mężczyznami (aby żadna inna kobieta nic mogła 7ą> grozić matce), albo — jako zimny,, czysto seksualny związĄ z kobietą, przy czym romantyczne uczucia i marzenia roz. czarowanego do wszystkich realnych kobiet zwracają ty jednocześnie do obrazu 'wiecznej matki11.
Jednakże w postawie tej znajdujemy również inne ce-chy charakteryzujące wiek dojrzewamia, takie jak (przesad.; ny pseudoindywjdua 1 izm, za którym kryje się łatwość ule.i gania wpływom zbiorowości, nieustanne poszukiwania re]|,j gijne i filozoficzne i wiecznie prowizoryczne życie: puer ac-i turnus nie spotkał jcsz.cze właściwej kobiety, nie znalazł jesz-J cze właściwego zawodu, nie znalazł jeszcze okazji, by ukd zać światu swą gonialność. Najczęściej też postawie tej to-! warzyszy silniiejsza czy słabsza mania zbawiania świata już to w formie romantycznych marzeń o jego u;Iopszcniu, jui to w postaci wręcz chorobliwych pomysłów zmieniania go siłą. Natomiast zwykła rzeczywistość nigdy nie zadowaiaj ,wiecznego chłopca" — zaiwsze zyaża go byle drobnostka.) Ta skłonność do uciekaniia od rzeczywistości prowadzi go często do wyboru zawodu lotnika luib do uprawiania ryzy. kownych form alpinizmu, w czym kryje się romantyczne pragnienie uniknięcia przyziemnych obowiązków życia i swobodnego wzniesienia się ponad nie w sferę czystego marzenia. Ten aspekt przeżyć 'lotnika w szczególnie piękny sposób przedstawił w swych książkach Antoine de Saint-Exupory,
Niemal wszyscy pucri aelerni unikają trudnej, odpo-“ Por. tu, Jcftli chodzi o szczegóły: C. G. Jung, Von den Wurzcln des JJcumnslseliis, zuoicli 1954, s. 101 1 nnst.