Rys. 5.2. Wyznaczanie kierunku i gradientu przepływu wody podziemnej
Tabela 5.1. Orientacyjne wartości współczynnika filtracji (k), początkowego gradientu hydraulicznego (i0) oraz porowatości efektywnej («,) dla niektórych rodzajów gruntów podłoża budowlanego
Grunt |
i o | ||
Dobrze przepuszczalny - żwir, pospółka, piasek gruby i średni |
>25 |
0 |
0,2 - 0,6 |
Średnio przepuszczalny - piasek średni i drobny |
25-10 |
0 |
0,2 - 0,5 |
Mało przepuszczalny - piasek drobny, torf słabo rozłożony |
10- 1 |
0 |
0,1 - 0,4 |
Słabo przepuszczalny - piasek pylasty, grunt mało spoisty, torf średnio i silnie rozłożony |
1 - 10'2 |
<0,5 |
0,05-0,1 |
Bardzo słabo przepuszczalny - grunt średnio, zwięzło i bardzo spoisty |
< 10'2 |
0,5 - 30 |
0,01 - 0,05 |
Poważny wpływ na wartość budowlaną podłoża mają właściwości chemiczne środowiska gruntowo-wodnego. Dotyczy to zarówno obecności szkodliwych składników w wodzie wolnej, jak i występowania niektórych związków chemicznych w gruntach spoistych zawierających jedynie wodę związaną i wodę kapilarną. Na podstawie stężenia niektórych związków chemicznych wyróżnia się środowiska: nieagresywne, słabo, średnio i silnie agresywne.
Wyznaczenie chemicznego charakteru środowiska następuje na podstawie oznaczenia zawartości SO42', Mg2+, NH4* CO2 agresywnego, a także twardości przemijającej, kwasowości wymiennej oraz pH.
Ze względu na rodzaj oddziaływania roztworów wodnych na beton wyróżnia się następujące typy agresywności:
- ługująca i amonowa - powodują wymywanie i rozpuszczanie składników betonu,
- kwaśna i węglanowa - powodują wymywanie z betonu składników łatwo rozpuszczalnych w wodzie,
- siarczanowa - powoduje pęcznienie i pękanie betonu,
- magnezowa - powoduje utratę wiążących właściwości betonu.
Podane tu charakterystyki agresywności środowiska sformułowane zostały głównie w świetle oddziaływania na beton. W konkretnym zagadnieniu budowlanym należy jednak przeanalizować wpływ środowiska na każdy materiał budowlany w nim umieszczany (szczególnie konstrukcje metalowe). Należy też podać przykładowo, że elementy drewniane powinny być usytuowane poniżej najniższego (w okresie ich eksploatacji) poziomu wody podziemnej lub powierzchniowej, gdyż okresowe ich poddawanie wpływowi powietrza atmosferycznego powoduje ich szybkie (3-10 lat) butwienie. Jednak ta zasada zawodzi w przypadku wód bogatych w tlen.