75287 skanuj0015�6x1200

pominąć trawestację lub się w nią przeistacza.mV l, sensie „obęym_ciałęm” jest wprowadzony w styl miana tekst „Wlazł kotek na płotek” i wprowadź w oktawę godną Tassa — Piotra Kochanowskiego no] pijaństwa i bijatyki mnichów.

Wątpliwości klasyfikacyjne wyraźnie odzwierciedUfl istotae pokrewieństwa tej odmiany parodii z trawoHl c-jąffiarodia przez immutację nie musi zagęszczać, gęszczać, przemieszczać, 'poniekąd bowiem respcii t właściwości,stylowe oryginału: karykaturalny prz#o| obraz uzyskuje, umieszczając pierwowzór w nie pri stojącym mu otoczeniu. Podobnie funkcjonuje Irt stacja heroikomiczna, tak że nieraz trudno ją odrrtłh od parodii i dla t egolepie jniż wieść długi spór syfikacyjny — powiedzieć, że trawestacia typu htflfl komicznego sytuuje sie na pograniczu parodii i trilWfl staci.i właściwej—Ale podkreślić trzeba: mowa o ..typlf heroikomicznym”, a nie o eposie czy poemacie herol^H micznym. W tym sensie bowiem heroiczny jest nlO tyU] ko styl Homera, Wergiliusza, Tassa i Piotra Kochami śkiego, ale Dziadów, pacierza, Biblii czy pieśni i‘fl| lucyjnej.

Graficznie można by wyniki tych rozważań przedstawić:

parafraza komiczna

Bliskie sąsiedztwo (na grafiku) parodii prze* [9d§| wienie (per immutationem) i trawestacji horolknil

I obrazować rzeczywiste podobieństwo tych odmian |rafrazy (komicznej). Nieco dalej leży obszar trawę-cji właściwej, bo tu z parodią mamy do czynienia |lko w nielicznych wypadkach ^ w tych mianowicie,

| których świat przedstawiony, opowiedziany niskim fclem, jest fabułą literackiego pochodzenia, ażda z tych odmian była analizowana w niniejszych yażaniach. A więc już tylko dla porządku i dla pa-gci dopiszemy do każdej kratki grafiku przywoływa-| przykłady: Juliana Tuwima «Buki£tiuz-iar.zwi»-piór finarski-ęgo— to parodia przez dodawanie (per ket ionem), Zofii Nałkowskiej * Zdenerwowani *_Swi=_ skiego — to parodia przez odejmowanie (per detrac-gem), tegoż Swinarskiego Jerzy Zawieyski *Rozdro-iiłościp —~fo parodia pfżez przemieszczenie (per smutationem), chociaż nie jest to tyip całkiem czy-Łtoo Swinarski korzysta także z efektu zagęszczenia igniętego techniką odejmowania ogniw dramatycz-go rozwoju akcji. Ale czyste typy w ogóle nie jstnie-FParodię przez podstawienie (per immutationem) ilu-Uj.e Juliana Tuwima Jak Bolesław Leśmian napisał-Jtoierszj/fc «Wlazł kotek na płotek». Jako przykład kwestacji zstępującej, czyli heroikomicznej, przyto-tyt można | Monachorriachię Krasickiego, Adama Mic-fwicza «Dziady» Swinarśkiego, Boya Kuplet zorga-pwanego studenta i anonimowy rokoszański Pacierz] Itomiast trawestację właściwą reprezentują m. in.: bya Proroctwo królowej Jadwigi, Blumauera Vergils leneis», Minkiewicza Piękna Helena tudzież wszelkie pki polityczne.

S

■owiedziałem przedtem, że pastisz—ml. zasadzie nie Beży do rodziny parafraz komicznych. Wypada wy-

383: