76108 IMG65

ją nauczycielom duto więcej'kłajx>t^*rnł uczniowie przesadnie bierni.

Scharakteryzowany podział uczniówlitrudnych ze "wzglądu na przejawianą przez nich bierność (pcwkiąglśwcść*czy zahamowanie) lub aktywność (czy też agresywność) nie może również w pełni zadowalać. Przede wszystkim nie jest to — wbrew pozorom — klasyfikacja wystarczająco rozłączna. Uczniowie przesadnie bierni (zahamowani) i nadnoiieiinie aktywna (agresywni) przejawiają bowiem cały szereg wspólnych symptomów nieprzystosowania społecznego. Mogą być nimi z pewnością: słaba koncentracja, zaburzenia w sferze kontaktów interpersonalnych (w tym także konflikty z nauczycielami), kłamstwa, kradzieże, wagary, ucieczki, i inne (por. Lipkowski O., 1976, s. 110—207; Destunis G*» 1961). Warto więc pamiętać, że przypisywana uczniom przesadnie biernym (zahamowanym) lękliwość, a uczniom nadmiernie aktywnym (agresywnym) wybuchowość czy agresywność, wymagają dalszego poszukiwania i opracowania, zwłaszcza stosownie do potrzeb codziennej praktyki wychowawczej szkoły. Pomimo to zaproponowany podział wydaje się pewnym krokiem naprzód w porównaniu z innymi klasyfikacjami nieprzystosowania społecznego. Dlatego też potraktowany został nieco szerzej, zwłaszcza z myślą o tym, aby ułatwić zakwalifikowanie uczniów trudnych do jednej z opisanych kategorii nieprzystosowania społecznego lub umożliwić widzenie każdego z takich uczniów w świetle charakterystyki zarówno ucznia biernego, jak i aktywnego czy też powściągliwego (zahamowanego) i agresywnego.

ft. NIEPOWODZENIA SZKOLNE A PRZEJAWY TRUDNOŚCI WYCHOWAWCZYCH

Ul,    ipoknnt ucmiów idzie w notik w pene

t. N|| um po wodzeniem! w nauce aśkoknej. W wynflni wiele ItśN elewdermo jetmenie fcrwlegn swtądrn między przeje-