76280 PICT5973

Jem

wartość poznawcza, w/. •■)• ---------

ncj lub innym metodom badań pcdagogic/n>c i

ich obiektywizowania (uwiarygodniania) - przysługuje na ogól mnicj_SZa teść poznawcza, niż np. testom osiągnięć szkolnych, metodzie socjomctry_cz.

•    i I .    « s 1111 j * /M V1 * /1

IX. METODA DIALOGOWA (ROZMOWA)

Na ogół rzadko stosowaną w pedagogice jest metoda dialogowa. Różni się ona od omówionej wcześniej metody sondażu tym, iż podstawąjcj zastosowania nic jest z góry ustalona (często wręcz standardowa) lista pytań, lecz nade wszystko mniej lub bardziej określony temat dotyczący interesującego badacza problemu.

Opis metody dialogowej rozpoczyna się tu od ogólnego jej scharaktery zowania łącznic / zasygnalizowaniem niektórych związanych / nią zalet Następnie przedstawia się warunki niezbędne do poprawnego przeprowadzenia metody dialogowej, różne jej techniki i błędy, jakich należy wystrzegać się podczas posługiwania się nią w badaniach pedagogicznych.

1. Charakterystyka metody dialogowej

Najogólniej rzecz ujmując, metoda dialogowa jest próbą wykorzystania swobodnie prowadzonej rozmowy w celach badawczych. Należy do tzw. metod „miękkich", tj. pozbawionych przewidywanego z góry przebiegu. Przeto wyklucza wszelkie bliższe jej zaprogramowanie Jak jest to możliwe i wskazane w przypadku niemal wszystkich omówionych wcześniej metod i technik badań pedagogicznych.

iMctoda dialogowa jako rozmowa nieustrukturalizowana

Na pewno metoda dialogowa nic jest nigdy bliżej ustrukturalizowana. Przebieg jej określa jedynie ogólny lub bardziej uszczegółowiony temat, taki sugeruje i przypomina się osobom badanym w trakcie przeprowadzanej z nimi rozmowy Niekiedy dopuszcza się wprawdzie także zadawanie pytań, ale zawsze sformułowanych w sposób ogólny i nigdy zgodnie z uprzednio przygotowanym ich rejestrem. Po prostu przystępuje się do rozmowy bez jakiegokolwiek wcześniejszego przygotowania zestawu pytań Jak ma to miejsce np. przy zastosowaniu ankiety lub wywiadu. Pewien wyjątek stanowić może postawione na wstępie rozmowy pytanie, które jednak z reguły ogranicza się tylko do sugerowania ogólnie podanego tematu. Mogłoby mieć ono np. następujące brzmienie: „Co przychodzi tobie na myśl, gdy mowa jest o nauczycielach?" lub ..Co możesz powiedzieć o swoim domu rodzinnym?". W' pierwszym pytaniu sugerowanym tematem są nauczyciele, a w drugim dom rodzinny. Inne pytania, zadawane także w sposób ogólny, stawia się badanym bez uprzedniego ich sformułowania czy zaprojektowania.

273