77682 skanuj0006 (367)

gość filmu fabularnego wynosi 2500—3000 metrów taśmy, oo stanowi około dwóch godzin projekcji. Praktyka filmowa .przynosi jednakże zarówno filmy fabularne wielogodzinne, jak¹ i'■ krótkie formy' fabularne, zwane często n o,w e 1 a mi iilmowyłńi, bądź popularne"w telewizji programowej“seria Te filmowe,Okładające się w wielogodzinne cykle (na- przykład telewizyjna wersja Chłopów).

Rodzaj dpkumemtafnry '■

iFTlm aoku m en t a4%fy' to rodzaj filmowy „yęlzieło filmowe! opartjj>na autentycznych obrazach rzeczywistości, połączonych z twór* czą i kierunkowąinterpretacją.,' FTliR~dol<nlmeTrtSlrrv powstafe~'nal-" cześciei wTrakGie-_;rżeczy:wists;cfcL_.wydarzeń. w miejscu, w którym się. ona dzieja7 z udziałem ludzi, ich uczestników. Qdejśnie~dd fikcji Bo TSHu! i' autentyzmu —określa „postawę twórczą filmowców-dokumentalistó^B Głównym walorem, i źródłem atrakcyjności form dokumentalnyph. Jeat] więc ich autentyzm i wysoka wartość poznawcza. Zapis rzeczywistość poprzedza wybór^fej* układ jest zabiegiem kompozycy jnym, nadającym fbrinom dokumentalnym swoistą.- wewnętrzną dramaturgię. Wybód i układ staje pe aktem interpretacji i oceny przedstawionej w filmi® dokłłmentelnym-Jgeczywistości. !Umiejętlió~śc~wyboru. obserwacji, przed® stawiania’, c^li^;ikbmpozyćji,^s Szybkość i specyficzna technika pracy odl dająca¹ ÓW "łWEtfkkliff’ bezpośredniej relaclL--wreszcieokreśla jara proc J tworzenia-3oatawa realizatora wobec tematy — to niezbędne “ cechjl filmowego dokumentalisty .~\ W niezwykle rzadkich, ale czasem koniecsB pych .sytuacjach^ zachowując zasadę autentyczności zdarzeń, miejsc® K^ohaterów, fjJbaa-“dokmnentalnyposługuje się formą inscenizacji dfl ®lfworżenia czy powtórzenia pewnych sytuacji.”'*"

“■"Pierwsze filmy ~świati7filhiy"braci"ŁtffinSre, były właśnie dokumei® talnyińT zapisami~rz'eczvwistoscr me insćmrz:gwanrey~^Repmtaz^~filmqJ tffyjest więc iń§toryezarie~majstarsgym gatunkiem filmowym i towarzyJ szy sztuce fiknowej w ciągu jej lat rozwoju; Określenie 7film dokuj mentalny’* jążyte zostało jednak po raz piefwszy dopiero w rokiiT 1924] przez wybitnego, angielskiego teoretyka i reżysera-dokumentalistę, Johnfl Griersonau_Lata dwudzieste i trzydzieste przyniosły wraz z działalność® wielu wybitnych dokumentalistów (Dżiga Wiertow, Robert Flahertfl John Grierson, Basil Wright, Joris Ivens i inni) wielokierunkowi® rozwój tej niezwykle dziś bujnej gałęzi twórczości filmowej. Wypracć wała ona, podobnie jak rodzaj fabularny, .Wiele odmian gatunkowych, których Wyróżnikiem jest postawą twórcza..rrokFesipny dgbóf środków. stylistycznych, a także swoista-intencjona-lność^takich np. gatunki dokumentalnych, jalt- film publicystyczny czy, felieton filmowy-

W tym miejscu ^należy również podkreślić zauważalny w procesil historycznego rozwoju sztuki filmowej fakt, iż film dokumentalny Iz jed-

Itadr z; filmu dokumentalnego ■ „Jarmark' w Leżajsku” w' rez. W. Żukowskiego

Łj|s trony julęga swpistyn^Ilp^eabg^eśiioanlgfciS^gief zaś, sam wpływa na ptlTffiłt iimych:'TO'dzaj6w^,-ffl'mowyc^,h. 1 tak ń||sLrozw^“tetewizjir spowo-■wał,„ iż takFfgatunek filmu ""dokumentalnego jak rkronika przestał idjcywać swą^l^oditaWową tolę |wizuaIń<f~gażei^~lMgrnxacyjTOg| | kon-|ycticję-4frl-ewizyjńe sprawiły też, zeffilm dokum&ntalny_^nacznie*częściej plźeli pEwSlej fpoczął posługiwać się formami ■ wywiadów “ffątHr wprost Kdaje-.głos bć^Ssj^mrauten^ciCT^S^^d^gntt.' ^^WWsagfccym--się przed ^HpMQ?łowiek jwóp^ąoy zr ekranu.,kinowego-tovta e#ka( filmu doku”” Kentalnego, pf^ta, prawiła: się w nim wraz z rozwojem, telieyii^ i przy-awojeniem jej. kfpfc^i^jij,\^,;Film; dokiimen^    dla potrzeb

Hnróji iftracił też, tę cechy -Wysokiej artystycznis^i-y.-Jakimi je?t m. in. pbalość o. kształt kompozycyjny, stopień dramatyezńości oraz, piękno, sarniego :obrazu.TDoraźność dziennikarskiej aktualności zaczęła górować ^^Bgtystycznymi ambicjami—jdmawTTrnogni ■ Wtth-i ^okwrnprnfalnego. \ BEtólnocześnie tendencję współczesnego filmu fabularnego pozwalają *k< wista tować, iż jego. udziałem stały się doświadczenia ikina dokumental-■igo. Film fabularny, którego wyróżnikiem jest kreacja rzeczywistości Blltóyjnej:, dąży jednocześnie do tego, by obdarować ją cechami rżeczy-■ftości autentycznej. Proce* ten rozpoczął neorealizm włoski, który Hplizując swój program ideowy „wyprowadził” kino' z atelier. Auten-

139