78718 IMG64 (4)

28

curiurlltis Dup i. którego gąsienice pokolenia wiosennego zerują na liściach jesionu. a p. kolenia jesiennego w paczkach tego drzewa.

Ciekawym przejawem zmienności ekologicznej jest zalczna od zagęszczenia populacji fa/owość rozwoju niektórych owadów U dziwaczki w icowej (Ejuterrta ulmt Schtff ) występują np 4 typy gąsienic Jeden z nich wyróżnia się jaskrawozielona barwa ciała oraz ciemnymi plamami i pasami Występuje tylko w populacjach przcgęs/czonych. jest forma aktywną, zdolna do migracji Dwa inne typy są charakterystyczne dla populacji mało licznych i cechują się kryptyc/nym ubarwieniem przypominającym liście i korę drzew. Typ czwarty ma cechy pośrednie Zmiany faz są więc następstwem zmian liczebności populacji Podobne zjawiska zaobserwowano u osnui gwiaździstej, barczatki sosnówki, strzygom chotnówki i innych (rys. 2.9).

Rysunek 2.9

Zmienność ubarwień* gąsienic barczatki sosnówki Dendrotimus ptm L, gąsienice ciemno ubarwione przewalaj w czynnych ogniskach gradacyjnych tego gatunku (wg Leśniaka. 1973)

Jest oczywiste, Ic grupy osobników będące wyrazem zmienności wewnątr/gatunko-wej powinny nierzadko być inaczej traktowane w postępowaniu ochrony lasu. gdy/ metody protekcji bądź zwalczania różnych form wewnętrznej struktury gatunku wymagają określonej specyficzności.

Juz przed 50 laty stwierdzono, ze krzy żowanie komarów pochodzących z różnych obszarów geograficznych prowadzi do czasowej bezpłodności. Dalsze badania wykazały, ze mechanizmy te są determinowane nietolerancją pla/matycz.ną populacji. Wyniki tych eksperymentów wykor/ystano / powodzeniem do zwalczania komarów w Azji. Europie i Afryce Jakkolwiek metody tej mc udało się zastosować do przedstawicieli innych rzędów

gromada	- classis
pod gromada	- subclassis
oddział	- disisio
nadrząd	- superordo
rząd	-ordo
podrząd	- subordo
nadrodzina	- supcrfamilia
rodzina	- familia
podrod/tna	- subfamiha
plemię	- tribus
rodzaj	- genus
podrodzaj	- subgcnus
gatunek	- spccies
podgatunck	- suhspccies
Podstawową zasadą nomenklatury zoologicznej jest stworzenie praw pierwszeństwa

owadów. to jej przesłanki wskazały aa dalsze istotne równice między populacjami danego gatunku, które mogą być wykurzy stanc taki* w ochronie lasu

2.4.3. Nomenklatura łacińska i polska - reguły stosowania

/.godnie z Międzynarodowym Kodekiem Somcnklalury Zoologiczne] (MKNZ). przyjętym w 195H r przez XV Międzynarodowy Kongres Zoologiczny w Londynie, nazwa gatunku składa %»ę z dwóch wyrazów ibinoao. a nazwa podgatunku / trzech wyrazów (uy-nom). w obu przypadkach pierwszy wyraz jen nazwą naizajową. drugi nazwą gatunkową, a jeśli występuje trzeci, to stanowi narwę podgaumkową. Za nazwą gatunku hib podgatunku umieszczone jest nazwisko lub skrót nazwiska badacza, który ustanowił daną nazwę i ewentualnie rok opisania. Niekiedy nazwisko autora (i rok opisania) podaje się w nawiasie. tzn że nazwa gatunku lub podgatunku została po raz. pierwszy nadana w ramach innej nazwy rodzajowej.

Nomenklatura zoologiczna me przewiduje nadawuua nazw formom juzszym" od podgatunku w zmienności grupowej (ekotypom) lub wyrażającym zmienność osobniczą. Mimo to w literaturze entomologicznej spotyka się wiele nazw łacińskich odnoszących się do aberracji lub odmian.

Wszystkie łacińskie nazwy taksonów wyższych od szczebla gatunkowego składają się z. jednego wyrazu (nazwa unmomtnaltu) Wykaz szczebli taksonów (od najwyższych do najniższych) przedstawia się następująco:

nazwy. Określa ona. ze obowiązującą na/wą jest najstarsza przy dama nazwa zastosowana do niego (wyjątki od tej zasady określa MKNZ) Nazwy młodsze są synonimami lub b»•minimami na/wy obowiązującej i nic powinny być stosowane. Synonim w rozumieniu MKNZ jest to nazwa nadana laksonowi wcześniej prawidłowo nazwanemu, gdy humoru tn to identyczność pisowni przydatnych nazw oznaczających ró/nc tak sony szczebla galunkowcco w obrębie tego samego rodzaju lub obiektywnie ró/ne Lak sony w obrębie szczebla rodzajowego albo w obrębie szczebla rodzinowcgo.

Ponieważ w przeszłości dostęp do literatury i do zbiorów cnComologKznych był uiru dojony, opisano powtórnie dziesiątki tysięcy gatunków lub nadano im nazwy wcześniej za jęte. Spowodowało to powstanie większej liczby na/w gatunków od liczbę gatunków Stąd