79409 strona (170)

(poza burzami elektrycznymi) nie przekraczają możliwości przystosowania i tolerancji człowieka zdrowego. Wiele wskazuje na to, że mogą wpływać oczyszczające na środowisko naturalne i usprawniająco na procesy fizjologiczne, natomiast u ludzi chorych elektryczność biosfery może pogarszać zaawansowane procesy patologiczne i przyczyniać się (wraz z innymi czynnikami meteorologicznymi) do zwiększonej śmiertelności stwierdzanej w okresach zmian pór roku i przy przechodzeniu frontów atmosferycznych.

Działalność cywilizacyjna człowieka wytwarza ładunki, pola i napięcia elektryczne w mieszkaniach, w zakładach przemysłowych i w całej biosferze. Emisja nadawczych stacji radiowych i telewizyjnych, pola wokół transformatorów, przewodów, silników i urządzeń elektrycznych gospodarstw domowych tworzą „klimat" elektromagnetyczny, nieznany w biosferze naturalnej. Dymy i gazy przemysłowe oraz spaliny tworzą aerozol miejski zmieniający naturalny ładunek elektryczny mas powietrza, a w połączeniu z naturalnymi procesami pogodowymi wywołują ujemne zmiany biometeorologiczne. Zjawiska elektryczne wywołane działalnością cywilizacyjną są współodpowiedzialne za pogarszanie niektórych wskaźników zachorowalności. Badanie ich i przeciwdziałanie należy do ochrony środowiska życia ziemskiego i wiąże się z medycyną fizykalną. Dotychczas nauka poznała tylko część procesów elektrofizjologicznych.

4.3. Technika elektroterapeutyczna

4.3.1. Aparaty

Istnieje wiele rodzajów aparatów do elektroterapii, ich istotą jest generowanie leczniczych napięć elektrycznych.

Pojedynczy impuls napięciowy uzyskuje się najprościej przez ręczne włączenie i wyłączenie napięcia stałego. W połowie XIX w. uzyskano prąd zmienny, wytwarzany na zasadzie mechanicznego przerywacza elektromagnetycznego, który wyzwalał pojedyncze impulsy lub ich serie. Prąd ten nazwano faradycznym. Czas przerw między impulsami i częstotliwości można było prymitywnie regulować w granicach od 20 do 100 Hz. Stosowano go blisko 100 lat wraz z prądem stałym przerywanym w diagnostyce i terapii. Dzisiejsze, nowoczesne aparaty ze względu na tradycję wyodrębniają prąd nazywany neofaradycznym. jest on wytwarzany elektronicznie, lecz zachowuje parametry dawnego prądu faradycznego. Czas jego impulsu wynosi 1 ms, a częstość 50 Hz.

Współczesna elektronika pozwala na dowolne ustalanie parametrów napięcia i nadawanie impulsom różnorodnych kształtów. Elektroterapia wykorzystuje te możliwości do jak najkorzystniejszego oddziaływania na tkanki.

Aparaty elektroterapeutyczne można podzielić według następujących kryteriów:

I) ze względu na liczbę metod:

a)    jednofunkcyjne (dla jednej metody elektroterapii);

b)    wielofunkcyjne (dla kilku metod elektroterapii);

c)    kojarzące metody elektroterapii z innymi metodami leczniczymi;

170