79849 Zasady Wykładni Prawa L Morawski8

tsumu

Zasady wykładni prawa ■ *

iż dają one bardzo dużo swobody interpretatorowi w poszukiwaniu rozwiązania, które on uznałby za zadawalające¹⁰. Z drugiej strony byłoby fatalnym błędem powiedzieć, że dyrektywy wykładni niczego nie regulują i pozwalają uzasadnić każdy dowolny wynik interpretacji. Przekonaniu temu w oczywisty sposób przeczy praktyka sądów wyższych instancji, które często podnoszą zarzut, że sąd błędnie zinterpretował określony przepis i powołując się na określone dyrektywy wykładni wskazują na czym ta błędna interpretacji polega.

Jak powiedzieliśmy, dyrektywy wykładni to wytwór tradycji i kultury prawnej, a ustawodawcy stosunkowo rzadko podejmują trud ich prawnego uregulowania^{1 2}. Mając na uwadze dynamiczny charakter tych dyrektyw, a więc fakt, że z biegiem czasu pewne z nich tracą, a inne zyskują na znaczeniu należy się odnieść ze zrozumieniem do tej praktyki.

2. Typy dyrektyw wykładni

Wiele kontrowersji budzi zagadnienie klasyfikacji dyrektyw wykładni. W tej kwestii istnieje bardzo wiele różnych typologii i klasyfikacji¹². W każdym razie trudno jest tutaj mówić o osiągnięciu w teorii i praktyce jakiegokolwiek konsensusu. W Polsce szczególną popularność zdobył sobie podział zaproponowany przez J. Wróblewskiego, który wychodząc z powszechnie zresztą przyjmowanego założenia, że znaczenie przepisu zależy nie tylko od jego językowego sformułowania (kontekst językowy), ale także od treści innych przepisów (kontekst systemowy) oraz całego szeregu wyznaczników pozajęzykowych takich na przykład jak cele, funkcje regulacji prawnej, przekonania moralne, sytuacja społeczna czy różne czynniki kulturowe (kontekst funkcjonalny) zaproponował podział wszystkich dyrektyw wykładni na następujące kategorie:

—    wykładnia językowa,

—    wykładnia systemowa,

—    wykładnia funkcjonalna¹³.

1

¹⁰    A. Ross, On Law and Jitstice, London 1958, s. 153.

2

   Inferprering Statutes..., s. 109.

¹²    R. Wank, Die Auslegung von Gesetzen. Eine Emfiihrung, Koln 2001, s. 47.

^l;i J. Wróblewski, Sądowe stosowanie..., s. 128; idem, Rozumienie prawa i jego wykładnia, Ossolineum 1990, s. 66 i n.; K. Opałek, J. Wróblewski, Zagadnienia teorii prawa, Warsza

wa * 68    ■ « *