80849 strony142 143

W pierwszej fazie znaczącą rolę odgrywają czynniki miękkie, takie jak wiedza inwestora o regionie, czy doświadczenia innych firm. Nie oznacza to, >.v wybór regionu jest dokonywany na zasadzie czysto intuicyjnej. W pierwszej fazie są dokonywane również analizy popytu regionalnego oraz porównawc/.i analizy nakładów i wyników w poszczególnych regionach.

słabo

mierzalne

'O

£

a

e

o

_ę

CS

e

o

dobrze

mierzalne

• gospodarczy • mentalność wizerunek    ludności

miejsca lokalizacji

• przychylne

nastawienie władz samorządowych _ do inwestora

• administracja

(szybkość działania, MIĘKKIE elastyczność) \

\

• połączenia • podaż wykwalifikowanej^ komunikacyjne    _si|y joboczej

•    klimat społeczny

•    możliwość spędzenia wolnego czasu

•    atrakcyjność miasta

\    • korzyści

\    mieszkaniowi

TWARDE • ośrodki

•    podatki,    szkolenia • oferta

zachęty,    • rynek zbytu    zawodowego kulturalna

subwencje    ^w regionie    y

• instytuty badawcze, \ możliwość kooperacjo

•    podaż powierzchni    '

produkcyjnych.    •    bliskość dostawców    \

biurowych itp.    i kooperantów    l

-_L

¹ szkoły

bezpośredni

Wpływ czynników na działalność przedsiębiorstwa

pośredni

Rys. 29. Twarde i miękkie czynniki lokalizacji

Źródło: Grabów. Henckel, Hollbach-Grómig 1995, za Dziemianowicz 1998, s. 220

Druga faza, której celem jest wyłowienie skończonej liczby miojm lokalizacji o najniższych kosztach produkcji, charakteryzuje się spadkiem znaczenia czynników miękkich. Główną rolę w tej fazie odgrywają czynniki twarde.

W fazie trzeciej w sytuacji gdy mamy wyłonionych kilka miejsc o bardzo podobnych kosztach, czynniki miękkie mogą się okazać decydujące przy ostatecznym podjęciu działalności. Może się okazać, że nie niska cena gruntu czy korzystne położenie komunikacyjne zadecydowały o lokalizacji, lecz korzystny klimat społeczny, kompetencje i operatywność urzędników czy też walory wypoczynkowe danego miejsca.

Z punktu widzenia inwestora i władz lokalnych można dokonać innej klasyfikacji czynników lokalizacji, mianowicie można sklasyfikować je również według podziału na te, które są istotne dla inwestora zagranicznego lub nie, oraz le, na które władze samorządowe mają duży wpływ lub żaden. Lista takich czynników różni się oczywiści w zależności od typu inwestycji: jej wielkości, branży, a nawet rodzaju inwestora (krajowy czy zagraniczny, lokalny czy przychodzący z zewnątrz itp.). Analizując czynniki według tych dwóch podziałów, otrzymujemy macierz, którą prezentuje rysunek 30.

Wśród czynników określających możliwości oddziaływanie władz lokalnych można wyróżnić:

1.    Czynniki „a-przestrzenne”, takie jak: obraz kraju za granicą ustalany przez parlamentarny system podatkowy, ubezpieczenia społeczne, poziom inteligencji. Czynniki te są jednakowe na terenie całego kraju, nie wykazują zróżnicowań regionalnych, a wpływ władz lokalnych na nie jest nieistotny.

2.    Czynniki przestrzenne:

a)    na które władze lokalne nie mają żadnego wpływu (np. położenie w stosunku do portów czy granic, walory przyrodniczo-rekreacyjne regionu),

b)    na które władze lokalne mają wpływ ograniczony i - co może jeszcze ważniejsze — pośredni; ten wpływ pośredni wyraża się zazwyczaj poprzez lobbying prowadzony na szczeblu centralnym, może on dotyczyć budowy głównych dróg, autostrad czy lotnisk albo