83442 WiZ 15

LICZBY

80%

diabetyków żyje w krajach rozwijających się. Zdaniem WHO liczba osób z cukrzycą w tych krajach w ciągu 25 lat wzrośnie o 150%. W 2007 roku zmarło na tę chorobę 3,8 min ludzi. To więcej niż na AIDS i 4 razy więcej niż na malarię. W najbliższej dekadzie ta liczba ma wzrosnąć nawet o połowę.

229 711

Polaków przechodziło grypę od września 2007 do 22 kwietnia 2008 roku. Najwięcej w lutym - 62 859 osób. W ubiegłym sezonie w tym samym okresie chorowało 344 355 osób.

SZKO

ORAN

Głód zmusza orangutany z Borneo do żerowania na plantacjach palmy oleistej. Mimo to są traktowane jak szkodniki i bezlitośnie zabijane.

Największa na świecie populacja dziko żyjących orangutanów zamieszkująca indonezyjską część wyspy Borneo może zniknąć w ciągu trzech lat alarmuje w ogłoszonym na początku maja raporcie organizacja ekologiczna Center for Orangutan Protection (COP) Szacuje się, ze na terenie indonezyjskiej prowincji Kalimantan Środkowy żyje dziś około 20 tys tych zwierząt. Niestc-

DNIK

GUTAN

ty zamiast dzikiej puszczy wyra-

styą tam jak grzyby po deszczu plantacje palmy oleistej.

Szybko rosnący popyt na bio-paliwa spowodował, że nasiona palmy (zawierają 70% oleju) stały się cenionym surowcem. Wlewanie do baku biopaliw miało być sposobem na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, ale w przypadku wielu upraw okazało się depą uliczką Dła ziemskiego klimatu byłoby zresztą znacznie lepią. gdybyśmy pozostawili w spokoju łasy, gdyż pochłaniają one • wiele więcej dwutlenku węgla (Równego gazu cieplarniane-90). niż wynosi redukcja jego cawsji uzyskana dzięki przestawieniu się z ropy na biopaliwo.

EKOLOGIA <k

Co gorsza, ingerencja ma charakter nieodwracalny.

Według przyrodników z COP jeszcze cztery lata temu Kalimantan Środkowy zamieszkiwało około 31 tys orangutanów, kh populacja zmniejsza się zatem co roku o kilka tysięcy Szef organizacji Hardi Bak-tiantoro prognozuje, że tempo wycinania lasów będzie coraz szybsze, bo zapotrzebowanie na olej palmowy rośnie. Orangutany nie mają gdzie mieszkać i co jeść Głodne i bezdomne, próbują się żywić nasionami palm na plantacjach, gdzie się je masowo zabija. Z tej zagłady uratują się tylko osobniki żyjące w ścisłych rezerwatach Resztę, czyfi większość, czeka śmierć-mówi Baktiantoro (HOŁD)

TAJEMNICE LICZBOWYCH „ATOMÓW”

Zrobiono krok ku rozwiązaniu zagadki liczb pierwszych.

LICZBY PIERWSZE są jak atomy starożytnych Greków, każda jest podziel- ■ na tylko przez 1 i samą siebie. Wydawałoby się, że liczby te powinny być : rozmieszczone na osi liczbowej przypadkowo. Tak nie jest: w pewnych • miejscach mamy ich więcej, w innych nie występują w ogóle. Wiemy, że ich ! rozmieszczenie jest związane z funkcją dzeta Ri eman na o postaci:

«*)-ⁱ⁺F⁺F⁺”

Dzeta Riemanna to twór trudny do badania. Wystarczy wspomnieć, że do- : wód, iż dla argumentu o wartości 3 jest niewymierna, przedstawiono dopiero w 1979 roku. Funkcja ta wiąże się z jednym z największych problemów • matematyki - hipotezą Riemanna: liczby zespolone, dla których dzeta przyj- : muje wartości zerowe, mają leżeć na pewnej prostej (na tego, kto udowodni i tę hipotezę, czeka nagroda: milion dolarów!). Okazuje się, że dzeta Rieman- : na jest jednym z najprostszych przedstawicieli całej rodziny funkcji zespolonych, zwanych L-funkcjami, które prawdopodobnie także spełniają hipotezę ^:Riemanna. O istnieniu L-funkcji wiemy zaledwie od kilkunastu lat i dotych- : czas nie znaliśmy bardziej zaawansowanych przedstawicieli tej rodziny. I oto • naukowcom z University of Bristol - po 10 tys. godzin obliczeń komputero- : wych! - udało się znaleźć pierwszy nowy „egzemplarz” L-funkcji. Na podstawie ; danych numerycznych badacze z dokładnością do sześdu miejsc po przecin- j ku wydedukowali pierwszych kilkaset zespolonych parametrów nowej funk- : cji, a następnie potwierdzili, że w przeanalizowanych przypadkach funkcja ta • spełnia hipotezę Riemanna. „To tak, jakbyśmy odkryli planetę pozasłonecz- : ną” - komentuje prof. Dorian Goldfeld z Columbia University. Dzięki odkry- ; ciu matematycy będą mogli lepiej zrozumieć własności L-funkcji, a to istotny : krok ku odsłonięciu tajemnic liczb pierwszych. (ICH) ;

MATEMATYKA

ŚWIATOCZULI ARTYŚCI

WYDARZENIA

K I K l A N A >> Ul

1 000 000

Nasz kraj dołączył do grona domenowych milionerów. Znaleźliśmy się wśród 16 państw, w których liczba narodowych adresów www przekroczyła milion rejestracji. Dotychczas Polacy najchętniej wybierali domeny z rozszerzeniem .pl (668 tys.), com.pl (196 tys.), netpł (23 tys.) i waw.pl (16.5 tys.).

............"WIEDZA i ŻYCIE cmwifc ;oc»

Znani i łubiani chronią klimat.

Artyści, dziennikarze ^_

i podróżnicy włączyli “ ^ się w działania na rzecz - - * ochrony klimatu. Kilka- »!£»£«“: dziesiąt znanych nazwisk otwiera internetową społeczność Światoczułych.

Apel „Bądź Światoczuły" można znaleźć na stronie www.swiatoczuli.pl. Każdy. kto się pod nim podpisze, automatycznie staje się członkiem klubu. Zapraszamy do dzielenia się pomysłami na zachowania i działania proekologiczne.

Szczególnie aktywni klubowicze będą nagradzani ekologicznymi upominkami.

Klub jest przeznaczony głównie dla osób fizycznych, ale mogą się zgłaszać także klasy lub szkoły.

Zapraszamy wszystkich, którzy są przekonani, że ochrona klimatu zależy także od nas samych. Zainicjowaliśmy apel.. Bądź Światoczuły. Wyłączaj - zakręcaj - segregujmówi Burghardt Bruhn, Prezes Zarządu Bayer Sp. z 0.0.

Klub Swiatoczu-. łych jest częścią re-- alizowanego przez firmę Bayer w Polsce ..Programu Ochrony Klimatu'' Pozostałe elementy tei akcji to konkurs fotograficzny „Ekologia w Obiektywie", konkurs studencki „Ambasador Zrównoważonego Rozwoju". ..Konkurs Rysunkowy dla Dziecr i „Eko--Forum". W ciągu najbliższych trzech lat firma Bayer zain-mm - _Westuje 1 mld euro w prace badawczo-rozwojowe związane z klimatem.

Oszczędzaj wodę i światło, segreguj śmieci. Te proste czynności, wykonywane codziennie przez miliony łudzi przekładają się na ogromne oszczędności energetyczne. Tym samym chronimy naszą planetę- mówi Ewelina Flinta, która aktywnie włącza się w akcję.