87832 P1070881

66

w uskokach przy ościeżach okien głowy apostołów, nad zamurowanym portalem na ścianie pn. Maria adorowana przez bpów: Andrzeja z Bnina i Walentego Dymka; witraże w pięciu oknach z małymi przedstawieniami figuralnymi w trójpodziale i w jedenastu strefach, wyk. w pracowni Zygmunta Kośrnickiego w Poznaniu; ołtarz główny w formie poliptyku z mai. scenami z życia Marii

PAŁAC ARCYBISKUPI

Usytuowany we wsch. części Ostrowa Tumskiego, przy ul. Mieszka I nr 1, po przeciwnej względem katedry, pd. stronie dawnej głównej drogi Zapewne na miejscu najstarszego dworu biskupiego, może współczesnego katedrze romańskiej (łub w jego bezpośrednim sąsiedztwie).

HISTORIA. Przed 1404 wzniesiony nowy dwór przez bpa Wojciecha Jastrzębca, rozbudowany ok. 1470 przez bpa Andrzeja z Bnina; 1492 wzmiankowana „wielka izba” w budynku „dworu wielkiego”, zapewne większego i starszego skrzydła zach. Dalsza rozbudowa 1505—08 przez bpa Jana Lublańskiego, z dostawieniem skrzydła od wsch., powiązanego zapewne ze współcześnie wzniesionym wokół Ostrowa morem obronnym. Jednocześnie pn. szczyt skrzydła zach. połączony nad drogą gankiem z pd. wieżyczką-latarnią nad obejściem katedry (ganek istniał jeszcze w 2. poŁ w. XVIII). Przy odnawianiu wnętrz zatrudniony przez bpa Lubrańskiego malarz Stanisław Skórka z Krakowa, zapewne autor wizerunków biskupich usuniętych 1555. Prawdopodobnie w tym czasie dokonana przez bpa Andrzeja Czarakowskiego przebudowa renesansowa (być może z udziałem arch. Jana Baptysty Quadra), z ujednoliceniem architektury trzech skrzydeł założenia pałacowego otwartego ku pd., na powstały jednocześnie ogród „włoski”. Po wielkiej powodzi 1586 pałac odrestaurowany przez bpa Łukasza Kościeleckiego. Ponowna restauracja przez bpa Macieja Łubieńskiego, 1631. Pałac spustoszony w czasie najazdu szwedzkiego, restaurowany przez bpów Wojciecha Tolibows kiego i Stefana Wierzbowskiego ok. 1668— —70 (ich herby na kominkach i innych szczegółach wystroju, notowane 1677). 1685 spalony dach, odbudowany 1687—88 nakładem kapituły. 1710 w czasie wojny północnej pałac podupadły. Gruntowna przebudowa późnobarokowa przez arch. Pompea Ferrariego dla bpa Jana Tarły (1723—32), z zachowaniem układu trój skrzydłowego, z dziedzińcem paradnym