87997 Kwas zas1301

Pierwotne I wtórna zaburzenia równowagi kwatowMUidowej i 577

Konstrukcja diagramu: wpływ jonów H* oraz CO- na pH. Przesłanki dla przedstawienia zależności pH i [HC0₃"J w układzie współrzędnych wynikają z analizy układu buforującego CO^HCO^:

C0₂ + H_zO Ti H₂CO, Ti H* + HC0₃‘.

1. Wpływ nielotnych kwasów łub zasad na pH

a.    Zwiększenie stężenia jonów H* przy stałym ciśnieniu cząstkowym CO,

(1)    Jeżeli jony H^ł zostaną dodane do układu buforującego COj/HCO,* w postaci nielotnego kwasu, to większość z nich połączy się z HC0₃‘, tworząc HjC0₃, który rozpada się na CO_z i wodę. Tak więc ciąg tych reakcji przesuwa się w lewo.

(2)    Zmniejszenie [HC0₃~] jest w przybliżeniu równe ilości dodanych jonów H*, jeżeli w roztworze nie było buforów niewęglanowych. W przeciwnym razie ilość dodanego kwasu musiałaby być większa niż zmniejszenie (HC0₃~).

b.    Zwiększenie stężenia zasad przy stałym ciśnieniu cząstkowym C0₂

(1)    Jeżeli do układu przedstawionego w równaniu doda się zasadę, to jej część połączy się z jonem H*, co powoduje, że więcej cząsteczek kwasu H₂C0₃ ulegnie dysocjacji na jony H⁺ i HC0₃". W tym wypadku ciąg reakcji przesuwa się w prawo.

(2)    Wzrost [HC0₃~] określa ilość dodanej zasady.

c.    Reguły (zob. ryc. 38-6)

(1)    Jeżeli nielotny kwas lub zasada zostaną dodane do układu w wyżej opisanych warunkach, pomiędzy [H‘J oraz [HC0₃‘J wystąpi zależność odwrotnie proporcjonalna. Oznacza to, że zwiększeniu stężenia jednego z jonów towarzyszy zmniejszenie stężenia drugiego, np. dodanie kwasu zwiększa [H*|, zmniejszając (HCOg-j. Dodanie nielotnego kwasu lub zasady wywołuje pierwotnie metaboliczne zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej.

(2)    Podobnie jest, jeżeli kierunek zmian (HC0₃*J jest taki sam jak kierunek zmian pH: pierwotnym zaburzeniem równowagi kwasowo-zasadowej jest wówczas zaburzenie metaboliczne.

^pływ C0₂ na pH

j| Nadmiar C0₂ (zob. ryc. 38-7)

(1)    Zwiększenie ciśnienia cząstkowego C0₂ we krwi tętniczej przesuwa odczyn krwi (oraz ECF) w kierunku kwnśnym, co wynika z równania III B. Zwiększenie ciśnienia cząstkowego CO_a powoduje, że więcej CO. łączy aię z wodą, tworząc H₂C0₃; kwas węglowy dysocjuje na jony H* i HC0₃', przesuwąjąc reakcje w prawo.

(2)    H układzie CO^/HCO_a' każda cząsteczka CO«. która zostaje uwodniona i następnie ulega dysocjacji, tworzy jeden Jon I I* i jeden Jon HCOj"; z tego powodu zmiany stężeó H* i HC0₃" są Jednakowe.

®) Ostateczne [H'j zależy nie tylko od zmiany ciśnienia cząstkowego CO,, ale także od pozostałych buforów w układzie. Na każdą dysocjującą cząsteczkę HjCOg, której jon H* został zbuforowany, pojawia się w roztworze jeden jon ^C0₃'. Przykładem jest reakcja z hemoglobiną:

H₂CO_a + Hb gż HHb + HCO, .

krwi, która zawiera wiele układów buforujących, jony II' najczęściej ą związane z buforami bjnirznnowynii (Pt*) w reakcji: