87 2

3. Metody tabelaryczne polegaj;} na sporządzaniu i uzupełnianiu tabelek pionowych i poziomych typu: a)

	X	X	*3			X	X ~ L
	k					7
	2					10
	1					3
	0					5
b)
X	2	1	0	3	4- x	5	6	8	10	4
x* 6

c) tabelki przygotowujące do samodzielnego układania i rozwiązywania równań

a	b	a^+ b
3 5	tN> 4P-	9 10 6 8

3 -f b = 9 a d-4 — 10 5 + b— 6

a f-2=8 4. Metody słowne

a) przekształcanie równań do postaci równoważnej Jest to metoda zawierająca wszystkie elementy słowne poprzednich metod. Polega ona na etapowej analizie słownej sytuacji, określenia sposobu jej przekształcenia i wykonania danej operacji (przekształcenia). Po jej 'wykonaniu następuje kolejna analiza itd. Należy tutaj pamiętać, że przekształcanie to ogranicza się tylko do związków między liczbami w działaniach.

Rozwiązując równanie typu: 5 +x = 8 i x -4- 3 = 8 można oprzeć się na regule: aby otrzymać nieznany składnik, należy od znanej sumy odjąć znany składnik. Żalem dla pierwszego równania x—8 —5, dla drugiego \ -8-3.

Rozwiązując natomiast równanie typu: x — 5-3 możemy rozumować w taki sposób: Poszukiwana liczba x ma być sumą dwóch składników 5 i 3. Aby obliczyć niewiadomą sumę. należy dodać do siebie znane składniki. Siad: x — 5 t 3 lub \    3 ł 5.

Często uc/mom mieszają się określenia: suma. składnik, odjem na, odjemnik, różnica i odpowiednie pojęcia. Dlatego ci nauczyciele, którzy zechcą wprowadzić to nazewnictwo już do klasy I powinni organiczyć się do dwóch nazw: składniki i suma. Przedstawiony sposób rozumowania przy rozwiązaniu zadania na odejmowanie opiera się na znajomości jedynie dwóch reguł, w których nie występują określenia: odjemna, odjemnik, r óżnica. Uczniowie poznają związki między dodawaniem i odejmowaniem oraz opanowują sposoby rozwiązywania równań i odpowiednich zadań tekstowych.

h) metoda podstawiania i sprawdzania

.łest to metoda prób i błędów. B. Nowecki⁰ nazywa ją zwykłym zgadywaniem łub poszukiwaniem liczby x przez podstawianie. Dla przykładu, w równaniu: x 4 4 — 10. uczniowie mogą od raz.u powiedzieć, że x to jest liczba 6. Sprawdzimy, że rzeczywiście 6-4-4 — 10. Jeżeii uczniowie nie widzą od raz.u ukrytej liczby, to. podpowiemy im. jak można tej liczby poszukiwać. Badamy kolejno, jaką liczbą może być x? Czy to może być 1,2 itd. Dla ułatwienia zapisu można użyć tabelki:

X	x 4- 4	V.-	10
i	5		10
	6		10
	7	<	10
4	8	<	10
5	9	<	10
6	10		10
7	11	>	10

Szukaną liczbą jest więc liczba 6. bo 6 +4 jest rzeczywiście 10. Zaletą tego

I 7 i