88483 Obraz4 (76)

oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości domu maklerskiego ze względu na to, iż jego majątek nie wystarczy nawet na opłacenie kosztów postępowania sądowego. Utworzenie systemu rekompensat jest zgodne z prawem obowiązującym w Unii Europejskiej.

System depozytowy' zastosowany w Polsce jest związany z niematerialnym obrotem papierami wartościowymi, w oparciu o zapisy ewidencyjne. Oznacza to, że w KDPW jest zdeponowany odcinek zbiorczy reprezentujący wszystkie papiery wartościowe danej emisji. Dowodem własności danego papieru wartościowego jest świadectwo depozytowe wydane właścicielowi przez dom maklerski, w którym ma on rachunek inwestycyjny. Transakcje giełdowe zawierane przez klientów za pośrednictwem domu maklerskiego znajdują odzwierciedlenie na tym rachunku, natomiast KDPW odnotowuje jedynie zmiany na kontach domów maklerskich i banków, które prowadzą rachunki klientów. W ten sposób uczestnicy rynku giełdowego mają zapewnione bezpieczeństwo obrotu, anonimowość oraz poufność transakcji. Organizację polskiego rynku giełdowego ilustruje rysunek 1.4.

Rozliczenie

pieniężne

Rysunek 4.1. Organizacja tynku giełdowego w Polsce Źródio: Giełda — organizacja i działanie, Wydawnictwo Oficjalne Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Warszawa 1997.

17 listopada 2000 r. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie wprowadziła nowy system informatyczny o nazwie Warset. Wraz z jego wprowadzeniem nastąpiło wiele istotnych zmian w systemie notowań papierów wartościowych, a także zmieniła się rola członków giełdy — zaczęli oni pełnić rolę animatorów (market makers) w pełnym tego słowa znaczeniu. System Warset charakteryzuje się wysokim stopniem funkcjonalności, elastycznością i efektywnością działania; jego zaletą jest też wysoka wydajność obliczeniowa, która przejawia się w tym, że przetwarza on 40 zleceń na sekundę w czasie notowań ciągłych i 45 w fazie sesji giełdowej przed otwarciem (10 razy więcej niż poprzedni system). System informatyczny Warset zapewnia również pełną automatyzację przekazywania zleceń i zawierania transakcji oraz sprawny dostęp uczestników rynku giełdowego do systemu obrotu papierami wartościowymi, a także daje możliwości szerokiego korzystania z informacji o sytuacji na giełdzie. Ponadto system ten charakteryzuje uniezależnienie od liczby uczestników rynku giełdowego. Zmienia on w zasadniczy sposób obraz rynku giełdowego w Polsce - upodabnia go pod względem rozwiązań organizacyjnych i technicznych do rozwiniętych giełd europejskich.

4.7.2. Dopuszczanie i wprowadzanie papierów wartościowych do obrotu giełdowego

Przedmiotem obrotu na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych mogą być wyłącznie papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu na giełdzie, o czym decyduje zarząd giełdy na pisemny wniosek emitenta. Do tych czynności zarząd giełdy musi mieć jednakże upoważnienie rady giełdy. Rada giełdy, składająca się z 12 członków, jest organem władzy spółki akcyjnej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, sprawującym stały nadzór nad jej działalnością (inaczej mówiąc, pełni funkcje rady nadzorczej).

Rynek na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych dzieli się na dwa segmenty, którymi są: urzędowy rynek giełdowy i nieurzędowy rynek giełdowy¹. Ten pierwszy segment nazywany jest również rynkiem podstawowym, a ten drugi — rynkiem równoległym. Oba segmenty rynku giełdowego mają odrębne regulaminy funkcjonowania. Rynek urzędowy ma bardziej rygorystyczne warunki dopuszczania papierów wartościowych, natomiast rynek nieurzędowy — łagodniejsze. Podział rynku giełdowego w Warszawie obrazuje rysunek 4.2.

Z rysunku wynika, że urzędowy rynek giełdowy jest segmentem większym od rynku nieurzędowego. Odbywa się na nim zasadnicza część obrotu na warszawskiej giełdzie. Występują na nim akcje spółek dużych, o ustabilizowanej sytuacji finansowej oraz ugruntowanej pozycji na rynku. Dodatkowo dla akcji występujących na rynku podstawowym wyodrębniony został segment Plus. Mogą do niego należeć akcje tych emitentów, którzy spełniają pewne dodatkowe kryteria. Dotyczą one stosowania zasad ładu korporacyjnego (corporate gov-

161

1

Podział taki wprowadzono 1 maja 2004 r. (dzień przyjęcia Polski do Unii Europejskiej) w miejsce dotychczasowych segmentów, którymi były: rynek podstawowy, równoległy oraz wolny. Podział ten obowiązuje w UE.