282 Elektrochemia
-Pt, H2(l bar) |HCl(c) | AgCl, Ag+ (6.42)
lub
-Zn | ZnSO^cO || CuS04(c2) || Cu+, (6.43)
w których kreska pionowa oznacza granicę faz elektroda - roztwór, dwie pionowe kreski zaś - obecność tzw. klucza elektrolitycznego, służącego do eliminacji potencjału dyfuzyjnego na granicy dwóch roztworów elektrolitów o różnych stężeniach. Kreska przerywana ] oznacza bezpośrednie zetknięcie dwóch roztworów elektrolitów, np. przez porowatą membranę.
Na ujemnej (lewej) elektrodzie ogniwa zachodzi reakcja utleniania, na elektrodzie dodatniej (prawej) - reakcja redukcji. Dla ogniwa Daniela (6.43) reakcje te mają postać
- : Zn = Zn2+ + 2e,
+ : Cu2+ + 2e = Cu,
a ich suma daje reakcję ogniwa
Zn + Cu2+ = Cu + Zn2+.
Jeżeli reakcja ogniwa dla n elektronów ma ogólną postać
(6.44)
a A + /;B = cC + d D,
to zależność SEM ogniwa E od aktywności reagentów przedstawia równanie Nernsta
E = E° -
RT
hF
ln
aC aD
a^ka b ’
(6.45)
w którym
(6.46)
E° = E%- E°_
oznacza standardową SEM ogniwa, równą różnicy standardowych potencjałów elektrody dodatniej i ujemnej.
Przykład 6.11. Dla ogniwa o schemacie
-Pt, H2(l bar)|HBr(c)| AgBr, Ag+
napisać reakcje elektrodowe, reakcję ogniwa oraz wzór Nernsta na SEM tego ogniwa.
Rozwiązanie. Na ujemnej (lewej) elektrodzie ogniwa biegnie proces utlenienia, a na elektrodzie dodatniej (prawej) proces redukcji
- : j H2 = H+ + <?,
+ : AgBr + e = Ag + Br-,