89259 str249

R. Bajkicwjcz-Grdbowłfci. /.. Mikulski. Hydrologia ogólna. Warszawa 2005 ISBN 8.1-01-I457»-X.<-by WN PWN 2005

Tabela 40. Odpływ rzekami materiału terygenicznego do oceanu światowego

Rzeki	Dopływ zawiesin (min t/rok)	Rzeki	Dopływ zawiesin (min t/rok)
Ocean Spokojny		Pad	18.0
Huang Hc	1 886.9	Grandę	8,5
Jangcy	500	Kolorado	6,9
Mekong	169.6	Garonna	5.8
Kolorado	135.2	Don	5.7
Xi Jiang	129,7	Dniestr	5.0
Jukon	88.0	Rzeka Św. Wawrzyńca	3.0
Kolumbia	36.0	Wisła	2.5
Amur	24.9	Ocean Indyjski
Ocean Atlantycki		Ganges i Brahmaputra	2 177.2
Missisipi	500	Tygrys i Eufrat	105.0
Amazonka	498	Indus	435.4
Oranje	153	lrawadi	299.0
Parana	129	Zambczi	100.0
Nil	110,5	Murray	31,9
Orinoko	86,5
Dunaj	67.5	Ocean Arktyczny
Niger	67.0	Ob	18.0
Zair	64,7	Lena	15,8
Hudson	36.0	Mackenzie	15.4
Rodan	31.5	Jcniscj	13.7

- topnienia pływających lodów; tą drogą trafia rocznie do oceanu ok. 1,4 midi osadów.

Skład mechaniczny osadów terygenicznych jest różny. Stanowią je głazy, otoczaki, rumosz skalny, żwir, piasek, piasek pylasty, pył piaszczysty, muły i iły różnych barw. Na ogół im dalej od brzegów kontynentu, tym materiał wyściełający dno oceanu jest drobniejszy.

iraryReader jj? Hydrologia ogólna -

Najbardziej rozpowszechnionym osadem terygenicznym jest muł błękitny, który w miarę zmniejszania się głębokości oceanu przechodzi w muł szary. Muł błękitny zajmuje duże obszary strefy przejściowej i podwodnego obrzeża kontynentalnego, pokrywając 35 min km² powierzchni dna oceanicznego (rys. 205). Barwę niebieską zawdzięcza rozkładowi substancji organicznej w obecności żelaza. Odmianą mułu błękitnego, powstającą w morzach strefy podzwrotnikowej, jest muł czerwony; można go spotkać w pobliżu ujść wielkich rzek; barwę nadaje mu wodorotlenek żelaza. Osadami terygenicz-nymi są też muł i piasek zielony (barwę nadaje glaukonit).

W płytkich, ciepłych i przezroczystych wodach morskich niskich szerokości geograficznych, w dnie występują rafy koralowe zbudowane głównie z organizmów wytwarzających węglanowe szkielety; po obumarciu koralowców powstają z nich skały wapienne.

249