89752 IMG79

alkoholizm obojga (lub jednego) z rodziców. Prowadzi on nieuchronnie do coraz większego rozkładu życia rodzinnego, a szczególnym jago objawem — oprócz zaostrzających się konfliktów między rodzicami — jest nierzadko brak jakiejkolwiek kontroli nad własnym, agresywnym zachowaniem. Przykrym i nie zawsze uzasadnionym epilogiem dezintegracji życia rodzinnego jest faktyczne i formalne rozbicie rodziny przez rozwód lub separację rodziców (por. Izdebska H., 1975).

Tak więc dezintegracja życia rodzinnego jest zazwyczaj wyrazem niskiego poziomu kultury współżycia rodziców i pociąga za sobą znaczne osłabienie więzi emocjonalnej między poszczególnymi członkami rodziny. Przedłe wszystkim zaś stanowi przyczynę wystąpienia u dziecka traumatycznych (urazowych) przeżyć i doświadczeń. Niewłaściwe funkcjonowanie rodziny uniemożliwia zaspokajanie podstawowych potrzeb psychospołecznych i biologicznych dziecka (potrzeby miłości i akceptacji), pozbawia go ciepła uczuciowego oraz odbiera mu poczucie bezpieczeństwa i wspólnoty rodzinnej, a tym samym burzy w nim przysłowiowy spokój i ład wewnętrzny.

Natomiast rozbicie rodziny w postaci rozwodu lub separacji „stanowi zawsze szok i pozostawia u dziecka trwały uraz, który może być tylko łagodzony” (Ziemska M., 1975, s. 151). W wieki wypadkach prawne uregulowanie wzajemnych roszczeń i pretensji małżeńskich nie oznacza bynajmniej całkowitego poskromienia negatywnych wpływów dezintegracji życia rodzinnego na rozwój psychiczny i społeczny dziecka. Nierzadko stanowi ciąg dalszy pogłębiającego się dramatu w jego osobistym żychi. Na przykład, dziecko nie zawsze pozostaje pod opieką rodzica, do którego ma największe zaufanie i z którym naprawdę chciałoby dzielić dalsze losy swego żyda. Poza tym jmężczyżni 1 kobiety —- jak pisze M. Łopatkowa — po rozwodzie pragną przekonać się, że mogą być atrakcyjnymi partnerami erotycznymi, co prowadd nierzadko do okrętowego zaniedbania Dzieci czują aię odrzucone, żywią nieprzyjazne uczucia do partnera metki Mb ojca¹* (1989, s. 48).

Ocaywtśdt. rmhcjt dziecka na postępującą w rodzinie de-akrtUgrację, w tym i włamcie na jej rozbicie i trwały rozkład, gg|ak| od kardas witki ctymdków. Są mmi miru wiek dziecka