nika P na styk E (rys. 3-23). Wówczas przerwie się dopływ prądu do cewki, ale w utworzonym obwodzie EBCD przez krótki czas będzie płynął prąd, który rozżarzy umieszczoną w gałęzi ED żarówkę; nastąpi to kosztem energii nagromadzonej uprzednio w polu magnetycznym.
Podczas przerywania obwodu zanikający strumień magnetyczny indukuje w zwojach cewki s.em. indukcji własnej o zwrocie zgodnym ze zwrotem zanikającego w obwodzie prądu. Na skutek tej s.em. prąd w obwodzie przerywa się nie od razu, lecz po upływie pewnego krótkiego czasu.
Indukująca się przy wyłączaniu obwodu, zawierającego induk-cyjność L o znacznej wartości, s.em. indukcji własnej może osiągnąć dużą wartość, tym większą, im większa jest indukcyjność obwodu, im większe jest natężenie przerywanego prądu w obwodzie i im krócej trwa proces przerywania prądu. Wartości s.em. mogą nawet przekroczyć wartość napięcia, jakie było doprowadzone do obwodu i spowodować uszkodzenie izolacji przewodów albo uszkodzenie styków wyłącznika.
Dlatego też w obwodach o dużej indukcyjności należy unikać gwałtownych przerw obwodu, gdyż indukujące się s.em. sarroin-dukcji mogą być groźne dla otoczenia.
Rys. 3-24. Schemat układu połączeń do ćwiczenia 2
1. Zanurzyć drut goły miedziany wiodący prąd stały w drobnych opiłkach stalowych, po wyjęciu go można stwierdzić, że pokryje się on opiłkami.
2. Dla stwierdzenia zjawiska indukcji wzajemnej można użyć dwóch jednakowych cewek o dużej liczbie zwojów, ustawiając je obok siebie tak, by ich osie podłużne pokrywały się. Do zacisków cewki I (rys, 3-24) przyłączamy źródła napięcia prądu stałego, do zacisków zaś cewki II miliwolto-mierz z zerem w środku podiziałki. Przy zamykaniu obwodu cewki I wychyla się wskazówka miliwoltomierza, po czym wraca do położenia zerowego.
Przy wyłączeń’u obwodu cewki I również nastąpi wychylenie wskazówki miernika, ale w stonę przeciwną.