wości), oraz końcówkę -owy (przy wyższej wartościowości). Np.:
H2S03 kwas siarkowy (IV) (kwas siarkawy)
H2S04 kwas siarkowy (VI) (kwas siarkowy)
HCIO kwas chlorowy (I) (kwas podchlorawy)
HC102 kwas chlorowy (III) (kwas chlorawy)
HC103 kwas chlorowy (V) (kwas chlorowy)
HC104 kwas chlorowy (VII) (kwas nadchlorowy)
Otrzymywanie. Większość kwasów otrzymujemy w reakcji bezwodnika (tlenku kwasowego) z wodą, np.:
S03 + H20 -> h2so4 C02 + h2o -► h2co3
N205 + H20 -> 2HN03 B203 + 3H20 -► 2H3B03 P7C> + 3H O -► 2H PO
2 5 2 3 4
Drugą metodą otrzymywania kwasu jest działanie na rozpuszczalną w wodzie sól innym kwasem. Stosujemy ją w przypadku, gdy bezwodnik nie reaguje z wodą, np.:
Na2Si03 + 2HC1 -> H2Si03; + 2NaCl
Kwasy beztlenowe otrzymujemy przez rozpuszczenie w wodzie odpowiedniego wodorku.
Właściwości fizyczne. Związki te są przeważnie cieczami . przy pracy z nimi należy zachować szczególną ostrożność, z powodu ich zdolności żrących. Przy rozcieńczeniu kwasu wodą należy wlewać kwas do wody, co pozwala na równomierne mieszanie się obu cieczy. Proces rozcieńczenia jest egzotermiczny i w przypadku wlania wody do kwasu powstają dwie warstwy, mieszające się powoli, a wydzielane ciepła doprowadza wodę na granicy faz do stanu wrzenia.
Właściwości chemiczne. Wśród kwasów wyróżniamy następujące reakcje:
reakcje z zasadami; przebiegają według następującego schema
zasada + kwas -» sól + woda
np.:
2NaOH + H2S04 -> Na2S04+ 2H20
u akcje z metalami; przebiegają według następującego schematu:
metal + kwas -» sól + wodór np.:
Zn + H,SO. -> ZnSO. + H,
2 4 4 2
reakcje z tlenkami metali; produktem jest na ogół sól i woda, |ihInak nie każdy tlenek będzie reagował z dowolnie wybranym kwa-m iii; do tlenków nie reagujących z kwasami zaliczamy: Fe304, A1203, ( r/)3 i Sn02;
CrO + 2HC1. . -» CrCL + H.O
(ag) 2 2
CuO + H,SO -> CuSO + H O
2 4 4 2
Ze względu na zawartość w cząsteczce kwasów atomów wo-11<iru zdolnych do odszczepienia w postaci protonu, kwasy dzieli się liii:
jcdnoprotonowe, np. HN03;
dwuprotonowe, np. H2S04;
I rój protonowe, np. H3P04;
Solc
Sole są związkami chemicznymi o ogólnym wzorze MnRm, lidzie M oznacza metal, a R resztę kwasową.
Nazewnictwo. Nazwy soli sądwuwyrazowe. Pierwszy wyraz
41