-2
styki życia powodujące obniżenie ciśnie?.*? - '-r& mniejsze nie ryzyka sercowo-naczyniowego
ifrwamswe palenia tytoniu -?snqgyae masy ciała jęraraczenre nadmiernego spożycia atkohofu Atrywność fizyczna Ograniczenie spożycia soli Spożywanie większej ilości owoców i warzyw I
Zmniejszenie spożycia tłuszczów, zwłaszcza nasyconych |
•s
i
Zaprzestanie oalenia tytoniu 1
Wypalenie każdego papierosa istotnie podnosi ciśnienie tętni- | cze. Nie ma wątpliwości, że zaprzestanie palenia tytoniu znacza- | co obniża ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Należy na* 1 kłaniać do tego wszystkie palące osoby chore na nadciśnienie. |
7 . . . . i
Zmniejszenie masy cis-a j
J
Obserwacyjne badania populacyjne dostarczyły niezbitych \ dowodów, że istnieje silny związek między ciśnieniem tętni* * czym a masą ciała (wskaźnik masy ciała [BMI, body mass in- ] dexj, tj. masa ciała w kg/[wzrost w m]?). Zmniejszenie masy : ciała powoduje obniżenie ciśnienia tętniczego zarówno u osób z nadciśnieniem, jak i u tych, u których utrzymuje się ono w za- ! kresie wartości prawidłowych. Średnie obniżenie ciśnienia tętniczego wynosi 1 mm Hg na każdy utracony kilogram. Reduk- i cja ciśnienia tętniczego jest większa u pacjentów z wyższym
przypuszcza się, że efekt ten może być bardziej nasilony u mężczyzn niż u kobiet. U osób z nadciśnieniem zmniejszenie masy ciała powoduje również inne ko- ! rzystne efekty, w postaci obniżenia stężeń cholesterolu i kwa- j su moczowego w surowicy oraz gl i kem i i. \
Wszystkim chorym na nadciśnienie, którzy mają nadwagę, zalecać zmniejszenie masy ciała, jednak niewiele osób docelowe wartości ciśnienia tętniczego, stosując wy-to zalecenie. Dlatego u większości pacjentów do uzy-z odpowiedniego wyrównania ciśnienia tętniczego ko-jest farmakoterapia.
I'-" kiszeni-
żvc:a aikoholu
Avniki badań epidemiologicznych potwierdzają zależność T^edzy spożywaniem alkoholu a liczbą chorych na nadciśnie-w populacji. Niektóre dane potwierdzają, że nawet do wszystkich przypadków nadciśnienia tętniczego może związek z alkoholem.
Z jednej strony, w badaniach interwencyjnych przeprowadzonych wśród osób pijących duże ilości alkoholu wykazano, ze zmniejszenie jego spożycia powoduje obniżenie ciśnienia ^niczego. Ograniczenie spożycia alkoholu może być zatem ważnym sposobem interwencji u osób, które go nadużywają. Z drugiej strony, w nowszych badaniach dowiedziono, że alkohol spożywany w umiarkowanych ilościach prowadzi do zmniejszenia chorobowości i umieralności z przyczyn sercowo--naczyniowych (tzw. francuski paradoks), jak dotąd nie wyjaśniono, czy efekt ten jest spowodowany działaniem samego alkoholu, czy też zależy od innych czynników lub składników, na przykład wina.
Odpowiednia aktywność fizyczna 'jest ważną bWrdduwą te-czenia niefarmakologicznego. Systematyczny, umiarkowana wysiłek fizyczny (np. 30 min joggingu 3 razy w tygodniu lub podobny rodzaj wysiłku fizycznego) może spowodować obniżenie ciśnienia tętniczego. Wzrost aktywności fizycznej po-
61