44
PI
2* studiów nad ragadnimwm upadku gradów kultury łMjrskwj
45
Rye. 1. Zrudrzuka broni * rejonu Jeziora Pokraką w Md&pkAtió*)
I - msIhMji lirowi ł wsntw ksMaweit* akmardsk -mtarta. 9 - 1+m-km. C - M ÓW B -
tuttrti mmm i - metr «•»•*»•
Jamno 0«t<iJn*Znn^n*ki
zwyczaju budowy obronnej formy osiedli). Zjawiskiem wtórnym, lowai mżącym <»wym podmianom, mogły być zarówno sugerowane przez nicktói b.uim?,v przmuMi^ia ludradriowr. jak i ckHpnnwju oHiidniczn o różnym -ięyu t lokalnym lub dalszym). Istotną rolę w upow.Hzcicliiiianni idę zjawi.); kulturowych kształt u jących się im Pomorzu Wschodnim wk.-r.da nicu.Ujj,. wic również ckspanajn Celtów nn wschód, doprowadzająca do powitani* t*w. Iinncry celtyckiej odcinającej ostatecznie ziemie polskie od wpływ/* idących z południa11. Przerwanie intensywnych do tej pory kontaktów •/. krą. jami alj- j'knni było. jak podkreślano uprzednio, niewątpliwie jedną z ulotnych przyczyn znacznego obniżenia potencjału gospodarczego plemion kultury łużyckiej. Sygnalizowanego wyżej procom upadku gospodarczc-go nic zda. łały zatrzymać próby nawiązania stosunków ze światem celtyckim (IV-Il| w.p.n.e) ni" wykazującym jeszcze wówczas większego zaiutcrcaownnin olwu> rami położonymi na północ od Sudetów- i Karpat.
Omawiając, w znacznym oczywiście skrócie, sytuację „polityczną" panuj* cą nu przełomie okresów halsztackiego i lateńskiego w interesującej niw "treflu dorzecza Odry i Wisły, wspomnieć musimy o sugerowanym w literatura wpływie walk „międzyrodowych" i,,m iędzy plcmicnnych na upadek grodów”. Wywoływano zapewne krótkotrwałymi zamieszkami, jakkolwiek mogły doprowadzić do częściowego zniszczenia pojedynczych obiektów. trudno byłoby. jirzypiiH/czać, iż stanowiły one bezpośrednią przyczynę zaniku obronnej formy osad ludności kultury łużyckiej w interesującej nas szczególnie strefie dorzecza Odry i Wisły. Sugestie o powtarzających się cyklicznie w okręt*-HaC/HaD falach wzmożonych walk o charakterze lokalnym (sygnalizowane wyżej zbrojne zatargi „międzyrodowe" i „międzyplemiennc") wbrew dotych czasowym przypuszczeniomM nie znajdują potwierdzenia w podejmowanych ostatnio studiach1* nad rozprzestrzenieniem poszczególnych tyi»ów i odmian broni, datowanych, między innymi, również nn okres halsztacki. 7. przed stawionego przykładowo (rye. I) zestawienia kartograficznego1* wyrilu.
Wożniak. foigadnir.nir Ctllótr u- Potacr, SpmWtłżćIniiiii /. pOSicdleń Komiuji PAN « KnkoHi-. Kraków IMS. ■. 16 23; tegoż. Omdnitt** celtycki* te PoUte. W’«r-law Kinun- Kmków. p——— tegoż. Z pnbUrmatyki bodak zaniku kultury b-tyckuj * PoUff południom}. Archeologia Polaki, t. 10. 1071. S. 108.
“ Por. up. J. Ilorrmnnn. Bttrgen utul befcetigU Siedlungen der JUilyeren Brona-mmi frak tm OummI im SliUeleuropa. w: SUtUutuj. Bury umd Stadu Studiem sur ikm Ąńpngrn. IWłin 1000. n. 81 - 83.
** Por. (O T SoJJwiirskJ. Ola* w Jytkueji. w; / Mifdsynarodawy konynr
srówlipi domaiuint}. Warno*? 14-19 IX 1944. Wrocław - Winuwi Kraków.
" (kutaw reonograArme opracowanie tej problematyki dal J. Kogel. por. tegoż Uzbrojenie ludnotd kultury hdyOtiej w danrrtu Odry i IłWy Jinpi* dysertacji doklorakw* Pomad 1074. Autorowi >kiailam wyrazy podnęfcowania «a udostępnienie pracy w lp kopiate.
•* Zaprrzer.cowanr craławimic kart/ąpaik-me upracowałem na podała*tc Udrttfp nionyah mi łaskawi* pm dra J. PogU »io publikowanych zestawień mstermlowytfc.
Oism. J, ouot»z*saai
_Fig. I. Trouyoillo darne-s dścouvcirto donn U rógłon !*• kM Rkióu et Ospie