DZIAŁANIE, OPIS DZIAŁANIA A NARRACJA
153
, . , nodstawowych cech określa-
„ — zrobić zamiast tego «i "łęc wUkich w*-** powodujemy
----się w (i<fc) jakiejś odimenaejufc jących dna ama,^ ^ dągu zdarzeń, które ż 3°/n j ef bądź też
Przyjmijmy wszakże, że jeśli „nic innego się me zdarzy”, tj. jeł; zrrn^ią Py nadal)> gdyby nie na sZ e &lnych Czy wymaga-
ufcrmuje się żadna inna intencja — dany zamiar doprou adn, pnr. t y 7mianę w naszych zwykłych, nnnrawkę do de-
podobnie poprzez szereg zdarzeń mechanicznych, do odpowiedniej- ze P°^*“ a T wyjaśnienie wprowadza pierwsz świata
ności lub porządkowanego zbioru czynności. Normalnie jednaką nych .^fmacKW formalnie w kategoriach semantyk sw intencji używa się w szerszym znaczeniu. Jeśli mówimy, że zamieś* fmicji ^ prawdziwe w alternatywny
otworzyć drzwi, zwykle rozumiemy przez to nie (tylko) zamiar r, rnoz twego „ , określonego kontekstu działania ). Większość
nania określonegoiLtu ręką, ale raczej, że czynność ta apUJ wych dostępnych z okresteteg 'torakf P rObudówa-
bezpośrednio lub pośrednio - pewne zdarzenie, a mianowicie Dmalama p wykonujemy, to dziaiama rozbu
drzwi. To właśnie tak, złożoną struktur, czynności i spowcd^ jednak d^aian ja^e „ajeżałoby “P^^onTlSa-
przez nią następstw nazywa się działaniem (jeśli zamierzona jest. n e u z działań zachodzących na tym samym , y
całość,: np. otwarcie pu^, drzwi, książki. Pornmierny «u dal*» *°*T?^
plikowania tego modelu. , . nodoorządkowane są m J i^ualnynii-
Inną podstawową cechą działań racjonalnych^ czym i jedne i drugie P atencjami i celamijj k } * n a m L.
Cel przypomina intencję, ale sytuuje działanie w szerszym ukła.,e" 1 ca osciowem ^ czyli makrointencje, będziemy naz m0cniczy-łań, zdarzeń i interakcji. Otwieram drzwi po to, by kogoś wypuście. n enejt ’ zazwyczaj działaniam wodzenia dzia-
ram książkę po to, b^ czytać, itd. Tak więc cel to stan Psy« ; “"^Ts^owią konieczneto, by zdarzeme/proces), którego funkcją jest kierowanie naszymi (za 1 , ‘ . . ,,m (np wyciągnięcie klucza wejść
mi) działaniami ze względu na ich dalsze konsekwencje. Dział* *; lan na poziome ^ m6c otworzyć drzwi po o by
(działanie T*“” * postawmy -oo mieszkania, im.,, poaoome n,™., _______„~
“ sżereg możliwości: mimo P“w^zemem («ro„9 succeaal). Wyto i sekwencje interakcji, w które zaangażowanych jest kilka
....T* (np' nie udaje • ■ Je Zla ame moze ollazac osób, będących albo agensami (aby razem przenieść stół) albo agensami
• " -------r,----- ^ - — ’ • i--i- —rtnp bvć muszą licz
ne inne jeszcze
wamy udanym wtedy, gdy jego następstwa czy skutki są tożsami u moc go przękręcm w żamkupo ■ J charakteryzowac i ....._
mierzonymi (działanie skuteczne [ioeofc success)) i i»ł^ *> mieszkania, itd.). Podobnie m celem (działania nurinA™-------
, ......agensami być muszą^cz-
. , .a rnoże ono zostać wipatiensami (X uderza )• aśom0ść intencji i ce
*- mi się otworzyć drzwi), może ono J ^ e warunki (wzajemna znajo
uwieńczone powodzeniem przez przypadek (np^ ktaS ^ aC Ą me b dziemy tu omawiać. . sobą pogodzić czy sprzecz-
drzwi w tym samym czasie) lub odwrotnie: mogę zdołać wy , 0śQPVrh różne nie dające się ze działań pomocni
łanie, ale „będące celem” konsekwencje nie następują. . tuAgensów mających różne, . s t a m i, agens zaś “^ . e m Jak
Mamy już zatem kilka podstawowych cech działań, wc ,jj ne e’ nazy nrotagonistą b£tdz p t rmjnów używanych
nak w grę również wiele komplikacji. Po pierwsze, mozemy czych nazywany la zdefiniować szereg wciąż nie-
nnćr-1- A a\i ---------- i wieay obowiązuje waruneK
oWnliń 0 3 °Wym zaś warunkiem jest to, że na ogół w r-chanip n°vlaC' wykonałbym to. czego nie zrobiłem tym razem. P° okoliryn^ó16JS czynności Jest więc działaniem tylko wtedy, gdy w Ł wymaaane13? zrobienie czegoś jest niejako normalne, oczekiwane wynadkarM ies rzelenie sobie w głowę nie jest zatem (w norma-wanie ton Zlałamem Przez poniechanie, jest nim natomiast me. umicietnnś^Ce^?d ziecka ^pod pewnymi dalszymi warunkami: w' działań berf1’ 1 Ponadto należy podkreślić, że w wypadku zar
no^ skutkąCy /Zynn°ŚCiami’ jak 1 tych’ kt6re są poniechaniem^
być i? naSt5pstwem) nie musi być jakieś'zdarzenie, ***
też brak zmian ^ ZapobieSamy zdarzeniom lub działaniom), ] W Cląyu zdarzeń czy działań (gdy pozwala®!1
jakieś działanie przez niezrobienie czegoś lub raczej przez Pp^ widzimy, teoria ta P^a są to wprawdzie ^3
nie jakiejś czvnno*H * a a ■ Ł * strukturalnej analizie narrac 4 k dałoby się je teraZ
pełne i niesformalizowane, bez trua J interakcji i Prze]Q Pominiemy inne własności działań do opisów działań.
III. Opisy działania
^Czynności” to przedmioty realne, ekstensjonalne, działania nato t0 Przedmioty intensjonalne, identyfikowane poprzez nasze 1Irterpretacje i opisy czynności. Posuwając piórem po kawału
eoś się zdarzyło).
Papieru, mogę wykonać działanie złożenia podpisu, a tym samjm p Piania umowy, a tym samym kupna domu, a tym samym ^częśhwae-ma mojej rodziny (jako następstwa), itd. Tak więc ta sama czynn