SDC17245

22

Rozdział 1. Stygmatyzacja społeczna. Wprowadzenie

dem jest wydana w Polsce w ramach Encyklopedii Błackwełła Psych    q

logia społeczna (2001) - stanowiąca przekład książki wydanej w Wielką    ^

Brytanii rok wcześniej. Autorzy wydania polskiego umieścili hasfc ^-_e , „stygmat” jako „piętno/stygmat (stigma)^f\ wychodząc z założenia    jii

- prawdopodobnie nie do końca zasadnego⁶ - że czytelnik polski me    lettiel

zna tego terminu lub zna go w jego późniejszym* teologicznym znaczeniu. Także np. w książce Andrzeja Szmajke (1999* s. I8S-I90) j poił znajdujemy skądinąd ciekawy podrozdział zatytułowany Negptywm _s*ę n stygmatyzacja - permanentnie kłopotliwe położenie, co sugeruje, że może    jeszl

istnieć pozytywna stygmatyzacja, a przecież w samym określeniu $tygj stygmatyzacja zawiera się dezawuujący, negatywny komponent Takie tó*j określenie czyni też kontekst sytuacyjny czymś trwałym i meziaien Ntełj nym, a tak nie jest. Wyższe wykształcenie może być np. żżygmmm stygj dla osoby, która zabiega o stanowisko portiera, ale przecież na ogól w * nim nie jest.    ryP¹

Tymczasem na temat stygmatyzacji w latach 1987-1994 ukazało    styl

się 397 artykułów w czasopismach p$yćhologic.znyx'h, 121 książek    sa**

oraz rozdziałów. W okresie od 1974 do 1986 roku wydanó 2W tov artykułów mających bezpośredni związek ze zjawiskiem stygmaty** cji, W 1991 roku termin stigma stał sif jedną z kategorii przy ^w kodowaniu abstraktów psychologicznych (por. Kamińska-Feldman 1994, s. 68).    ń*

Ś

--........—fJ

* Terminy „piętno”,    sugerują intencjonalny charakter liga jpkftlfc    g

fakt napiętnowania, pomijając tym samym interakcyjny i protrtuałny charakter, jakim jest stygmatyzacja. Pierwotną role nr stygmatyngecym ujęciu odgrywa Widowni społeczna jako źródło i przyczyna pierwotna. Stygmat zawiera w sokie kontekst sytuacyjny aspekt, inaczej niź w przypadku piętna. Piętno nie nsniw skopuieó w stereotypem, który stanowi centralo# kategorie ujgeta stygmatyzujecego Wspólne dła oku kategorii pojęciowych jest zwrócenie uwagi aa i>tm**m* dwóch stron piętnowanego i piętnującego, negatywny charakter zjawiska mm jegu inercję „SiygmaC i „piętno” są wifc terminami bliskoznacznymi. alt nie synonimami.

jak w stwierdzeniu: „Takie wykroczenia należy stanowego napiftnown^r Tymczasem stygmatyzacja ma przede wszystkim charakter memtrmjonałfty. gdy np. opowiada Sif kawały o Żydach czy blondynkach. Napiętnowanie ttynoria jednocz iuw> akt Mi sam    *