22862 skanuj0007 (345)

tycznych konfliktów społecznych poszukiwano na autentycznej ulicy. Odnajdywano tam bohaterów jednostkowych i zbiorowych, których obraz nosił znamiona życia powtórzonego, przeniesionego na ekran w pełnym wymiarze • realizmu społecznego ® óbyczajowego. Tendencja kinematografii przełomu lat pięćdziesiątych i^sżeśódziesiątych (francuska¹ J^ą$łgielska ,^riowa iala”f ciRa    nowe kino

•czeskie) Iprawiłjgi iż 'fum fabularny wchłonął i twórczo wykorzystuj® te |$ą.etody rejestracji świata, ale także inscenizacji fikcyjnej-’ rzeczy*’ ytistości fabularnej, które dawniej były jeclyilie cechą .filmu dokumenta* nego.

pŁęiTf ogólne uwagi o specyfice rodzaju dokumentalnego i jego związ4 kach i wpływach na film fabularny 'należy zakończyć informacją, ż# w |||fffesżości wypadków; filmy dokumentalnie zaliczane są do tzw. krót* .]|iegOi Kgfer^żu, powstają jednak' także filh|y śródnio- i dł.ugometrażowa| ST"ich wzrastającą popularność^ "porównać można ze współczesną karierą literatury:. ' faktu. " '

IpfW ramach rodzaju dokumentalnego,) tak jak i fabularnego, • możnj ^;wadięboić '^-e3,e’>śamoidzieliiych gatunków! Ą. ofenonęi¹

4.R e pśpt r t-a ż filmowy, najstarszy i jeden, z najpopularniejszymi 'gąti^ków filmu^tdokumentalnego, Rest relacją autentycznych ‘wydarzę*

łiąflj&ząśeiej \v,zhQgąconą_Jsomentarzem. Możliwie.........Obiektywny, ’ zgodri|

wistością^pis tych zdarzeń;, zjaWisŁ" T^pBSSbeśoiw^-^^: główny* i^^ggBj^Sgąni^ay^twórcze] reportążuTfCiechą charakterystyczną repo* ifeżu bywa niedopowiedzenie tezy czy wniosku dó”końca7}bo jest prób® ppaszenia wfdża do samodzielnej interpretacji i ocen^przedstawionyl* sytuacji, "podobną f funkcję nawiązania "emocjonalnego' kontaktu z odbiorcą pełni w reportażu kom'6ntarz:\"~K<5HieiitSzowi przypisuje s* Hgśssztą ogromną rolę we wszystkich innych gatunkach i odmianach fil*' entąlsaj^g\ zwłaszcza, w filmie publicystycznym i felietonik SplmoWym. Sam reportaż filmowy mrożę, dzięki liżytym' środkom wyraz* p-ym, fcz^kap,_vczas§3#',ihne niższazWyezaj ’ prżypiśywane mu walor* przykładni _ $M>że¹ Wffe? tzw. v reportaż "impresyjnyms^Narodziny statku W. łomnickiego). ...

MBK-ifl-p n Urn; f iHhfr-fr w ą, zwana inaczej aktualności atatól f i U m d w y m i, tp . filmowe informacj^yrińeżącyeh-w^dgfzemać^krajowyC® i . światowych. ChaTŁTcterystycznąluiecha-^gO"'Gatunku—fUmowege-- - ] ę* łągzenie na wzór gazety, w jedną całość, wielu różnych tematów.")Kroi nika iTlmówa wykształciła"ś|ę-jako odmiana reportażu, w.ktdryifi liczyła ąięsikkfca^nośf ^ttKnac^JWi dęMęs    ■>t’ół^v--iżj‘i; kMra-^przejęła na

siebie rolę'Informatora, dawne .cechy.* formy kroniki filmowej powoli znikają. W poszczególnycłfljtematach, kroniki filmowej coraz częściej dominują, formy pirblicystycźn$ 4 "felietonowa. ^

> P u bTi^'st-y4ca “ “ttłinpjw'aj jast 'tym"gatunkiem filmu dokuś mentalnego, 'W którymTrejestraćji rzeczywistości towarzyszy wyraźni^ ułożona teza, poNtadaJauN nąJcKąścił&j charakter interwencyjny czy polemiczny. Gatunek len Wykrystalizował się w latach 1925—1930 w ZSRR jf W lalach trzydziesty oh w Anglljjw związku ze swą wyraźną funkcją społeczną. 'Publicystyką filmową jako gatunek posiada wiele odmian} okreś-Ibnydi Bardzo Jbogatymrmożdlwośćlami tematycznymi (politycznymi, spo-lecznyjm, obyczajowymi, nawet podróżniczymi), ale przede wszystkim Łostawą samego twbrcyrł~Postawa—bowiem-—obiektywnego’ li tylko ■J^iteatoray^^attiidę«r-tym nie wystarcza. Interwencja, agitacja, pole-mika może mieć też-walory dramatyczne, uzyskane zarówno wydoby-clem elementów tragizmu, jak i komizmu,"a nawet satyry (na przykład Bimy jZanik serca czy Konsul K. Gradowskiego); 'ćźasenT pozorna bez-H^niętność relacji odkrywa wewnętrzny dramatyzm ukazywanych zda-■Zeń i sytuacji {Fabryka K. Kieślowskiego).

^^PjT-ęlieton filmowy, może najmniej skrystalizowany gatunek Blrnu dokumentalnego, [jest opisem konkretnego wydarzenia, zagadnienia fczjr sytuacji, opisem dość powierzchownym, nawef margineśowym. Po-zornie podobny do reportażuTpósługuje się jednak prawem subiektywizmu ■lacji, interpretacji i ooeny¹, Chętnie stosuje żart, skojarzenie* metafo-re.BTematy felietonów pochodzą głównie z rejonów życia społecznego, ^Eczajowego i_kulturowego) Formy felietonowe dominują dziś w kronikach filmowych, lecz mogą też stać się pełnym filmem dokumentalnym Wnedzielny poranek A. Murka).

WP;1 akąt‘fi.lmo w_y,inaczej a g i tka, to film oparty na materiale iWulentycznym bądź^- inscenizowanym, ” który' jest podporządkowany ^■teślOinej tezie o charakterze poli^ćMyiH,'~śp(^eczixyjn', ekonomicznym ky kulturowym. Plakat filmowy tezę tę ma udowodnić i popularyzować, ichteakter propagandowy jest jego wyróżmkfeftiv\

fc-FTlm’ m ońta Fo wy jest tą '"formą TCTmu dokumentalnego, która ^^Mpwstajel w wyniku zaplanowanych i zrealizowanyćh zdjęć, lecz W ppocesie montażu materiałów archiwalnych,! które poprzednio miały HllorBpKtualnych dokumentów’' rzeczywistości.~Tt5becnie montowane Hwne zajęcia THinowg; 'które przez lata uzyskały swą nową, historyczną Wiflrtośćł -. stają-~się-materiałem do powstania wielu niezwykle cennych, ^pczęściej monotematycznych filmów dokumentalnych (Zwyczajny fa-■j/zm M. Romma, Spojrzenie na wrzesień M. Sieńskiego).

D Film o sztuce jest gatunkiem zaliczanym w większości wypadków do ⁵rodzaju dokumentalnego, choć można znaleźć wiele przykładów,    określony cel i zastosowana przy realizacji metoda

Biże go raczej widzieć w gatunkach filmu dydaktycznego czy populary-■Ującego wiedzelpóświecony problemafyce~sztuk, ićh^ wytworom^a także Łwircom rfiłmr-ten- i zastosowane w nim środki wyrazowe zdetermino-Bne są charakterem tworzywa sztuki, która jest jego tematem. jCechą Hiególną \ filmu o sztuce jus li jego j swoista dwupoziomowość — filmowiec przez swoje dzieło prezentuje, komentuje f interpretuje inne