41400 Werbalna0

gg CfęitL Mstowy fcomunAsiyi    _

2.3. Elementy procesu w modelu kompetencji komunikacyjnej

(Y/ed<umofl) modę! kompetencji komunikacyjnej składa się 'z *>UHyu;,j wiedz*. umicJęiiKMi i kumebtu. Im bardziej jesteśmy /inofywowuii j im psudany wicdo oraz unurjętnoid na tcinat stosownych i skutecznych ipoulń u każdym rodzaju komunikacji i na każdym poziomie kontekstu, cym łurdń będziemy posir/eguni jako kompetentnie komunikujące się osoby.

Oo tej pory omówiliśmy rc czynniki w ogranie/onym odniesieniu d rzeczywistego zachowania, ponieważ to, co stanowi zachowanie kompetentne, cr^ itmynn siouy umiejętności, różni się w zależności od kontekst u. Każda część tekstu analizuje umiejętności odnoszące się do poziomu kontekstu: ioterpeisur^. negu. mafęj grup)' i przemawiania publicznego. Najpierw jednak przyjrzyjmy%, procesom wspólnym dla wszystkich kontekstów: komunikacji werbalnej, fcomuni locji aiewerbalnej, spostrzeganiu, oczekiwaniom i wrażeniom.

2.3.1. Komunikacja werbalna I niewerbalna

komunikacja, be/ względu na rodzaj kontekstu, zachodzi w dwóch pod* stawowych format h: werbalnej«niewerbalnej. Komunikacja werbalna jest język*-i może hyc pisana, mówiona albo przekazywana behawioralnie lub winnłnr k inny sposób, jak w przy padku języka migowego. Każda werbalna komunikuj wyk/łt/ystiije język, czyli system symboliczny składający się z głosek i słów. Sioni / kniei u| rozumiane zarówno w terminach semantyki, jak i składni. Semantyki odami uę do kulturowo albo społecznie ustalonych znaczeń, podobnych do tegn. r?» można znaleźć w słowniku. Składnia odnosi się do zasad łączenia stów lub tyihnłi w zdania i wyrażenia.

Komunikacja niewerbalna zawiera wszystkie formy i aspekty komunikuj które mc tą oparte na języku. Składają się na nią zachowania zazwyczaj okrahne jako język nala. goły. wykorzystanie przestrzeni i użycie głosu. Bardziej uctep> lotto omówimy komunikację werbalną i niewerbalną w Rozdziałach 4 i 5.

2.3.2. Spostrzeganie, oczekiwania I wrażenia

ka/rir zachowanie czy to werbalne, czy niewerbalne, jeśli komunikuj I wudorouk; to mun wywoływać wrażenie na innych. Zachowanie,jest obserwowane. I interpretowane. rcrzuniuuic i oceniane dzięki procesowi określanemu jako ip I urarpaie. Jest to tpsdb nadawania znaczenia nieskończonej ilości inforn»*f. I który tli dostarcza świat dookoła nas. Podczas czytania tego zdania możesz zda** I wthic świadomie sprawę / oświetlenia, hałasu obok, kolorów, temperatury i nacisku I wywołanego przez miejsce. na którym siedzisz lub leżysz. Tern/, kiedy o tym I ntpc/mnuno. srwieidzł*/, zr nio/rw skupić uwagę tylko na jednym z tych bodiufc I W |jii_Mnr korunuiowaiiu uwagi na jakimkolwiek bodźcu, selektywnie pr/enoutf |

muc rodzaje Wrażeń w do. Jeżeli próbowałbyś odbierać w»/v*ko oj sęmOt er, "kuf ro/. to prawdopodobnie niewiele byś imągnąl, ponieważ otr/vrtfywal- *• tęt^whe *u\m by&zbyt dużo informacji.

(bidzie w toku życia doświadczają coraz, więcej różnych łyttuKgL    -

W końcu uc/ą «uę kategoryzować pewne rodzaje sytuacji 1 lud/.i jako podobni', by lepiej je i ich rozumieć. Jeżeli musiałby* tt aktowa* każde pozdrowienie, każdą pierwszą randkę, każde zebranie grupowe poświęcone u. z.cniu się i każdą prezentację jako całkowicie nowy kontekit, 10 u każdym razem immalbyś znajdować sposób ustalaniu, tzego się od ciebie oczekuje. Inac/ej mówiąc. m«»ąłby ś nigdy niczego nie osiągnąć. By u*go uniknąć, ludzie rozwija oczekiwana albo obrazy umysłowe tego, jakie powinny być pewne rod/ąjc sytuacji i jednostek, wymagające określonych zachowań. W związku z tym, katnpctcmja działań komunikacyjnych jakiejś Osoby zależna jest od tego. jak w danej sytuacji spełnia ona oczekiwania innych.

Kompetentna komunikacja wymaga wykorzystywania zachowań werbalnych i niewerbalnych. Jednak zachowania te nie są kompetentne same w tobie.

To raczej kompetencja jest wywoływaniem wrażenia. Wrażenie to powstaje na podstawie oceny spełniania przez zachowanie oczekiwań na temat koinpetrncji w tfanęj sytuacji (Spitzbcrg, Canary, Cupach. 1994). Wracając do opisu na wstępie, Cambria była przekonana, że nie jest w stanic spełnić stawianych przed nią oczekiwań tak kompetentnie, jak osoby wokół n»cj. Jwefi władze i pozostali studenci mieliby oczekiwania, że podstawą komunikacji jest umiejętność Wysławiania się i otwierania na innych ludzi, to ich wrażenia na iem.ii zachowań komunikacyjnych Cambrii polegały na reskiej ocenie poziomu jej kompetencji.

Cały proces Spostrzegania, ściśle połączony 1 komunikacją, będzie przeanalizowany bardzo Szczegółowo w Rozdziale S. Jednakże oczekiwania i oparte nu nich wrażenia są szczególnie ważne dla sposobu, w jaki <p<wtr/eguuy innych jako bardziej lub rnnig kompetentnych.

2.3.3. Model kompetencji komunikacyjnej

Kompetencja komunikacyjna to wykorzystanie werbalnego iltub tnewerbal* nego rachowania do osiągnięcia preferowanych celów w sposób. który jest stosowny do kontekstu. Zachowanie, które doprowadza do osiągnięcia preferowanych celów, jest skuteczne. Zachowanie, które jest zarówno skuteczne, jak i stosowne, optymalizuje możliwość tworzenia pożądanych wrażeń na temat kompetencji w kontekście.

Rysunek 2.3 prezentuje składniki kompetencji kounmikaojncj Pokazuje. tt motywacja i wiedza są wewnątrz jednostki, ale jednocześnie wpływają na jej umiejętności. Te umiejętności albo zachowania przejawiaj się w wydarzeniach komunikacyjnych, w których udział biorą inni. Każda osoba komunikująca aę tworzy pewną inipres ję na lemat tych zachowań na podstawie kontekstu i procesu