46523 S5001359 (2)

A Obserwowanie ruchu

W nauczaniu ruchu najważniejszą rolę odgrywa umiejętność jego prawidłowego obserwowania i analizowania. Najistotniejszy aspekt tego mchu w naszych obserwacjach to: w jaki sposób poruszają się dzieci.

Co oceniamy

Nauczyciel lub opiekun powinien oceniać następujące rzeczy:

1. Mocne strony. Dorosły ustala, które formy ruchu przychodzą danej grupie dzieci najłatwiej i najnaturalniej. Trzeba pamiętać, że doświadczenia ruchowe tych dzieci muszą być pozytywne, uwieńczone powodzeniem. Formy lub cechy ruchu będą różniły się zarówno w różnych grupach, jak i u poszczególnych dzieci. Każda sesja ruchowa powinna być dostosowana dla danej grupy.

2, Ukryte cechy ruchu. Dzieci powinny rozwijać pewne formy ruchu po to, by przyswoić sobie bardziej zróżnicowany repertuar ruchowy („słownik ruchowy”). Można wpływać na zmianę wybranej cechy dowolnego czynnika (elementu) ruchowego: np. dzieci, które mają skłonności do szybkiego poruszania się, można zachęcać do ruchu bardziej ostrożnego i wolniejszego; dzieciom, które zdają się być pozbawione energii, można pomóc znaleźć w sobie trochę siły.

3, Nieobecne cechy ruchu. U niektórych dzieci z zaburzeniami model ruchu może być skrzywiony: niektóre cechy są przesadnie widoczne, podczas gdy przeciwstawne im cechy w ogóle nie są obecne.

Cele

Obserwowanie ruchu przez nauczyciela ma na celu przygotowanie do pomagania dzieciom w zdobyciu wszechstronnego, zrównoważonego doświadczenia ruchowego.] Chodzi o to, by umiały poruszać się w sposób adekwatny do zróżnicowanych z2oarf fizycznych, które będą przed nimi stawiane. Dzieciom potrzebne jest doświadczanie dużej rozpiętości „cech” ruchu oraz różnych form poruszania się.

U większości dzieci wyraźnie widać indywidualne preferencje co do pewnych sposobów poruszania się, co odzwierciedla ich osobowość. Niektórym dzieciom trudno przychodzi ukierunkowanie energii i ogniskowanie uwagi, innym zaś

elastyczność w poruszaniu się i swobodny przepływ ruchu. Część dzieci nie umie korzystać z własnej energii i robi wrażenie zmęczonych i apatycznych, inne mogą przesadnie uwydatniać swoją siłę. Niektóre dzieci poruszają się wolno, a ich ruch cechuje lekkość (delikatny dotyk;, u innych przepływ ruchu jest wyra/mc skrępowany, a one same pozostają spięte,

Analiza ruchu Labana pomaga nauczycielom lub opiekunom obserwować zachowania dzieci w sposób nie oceniający (/oh. rozdział 3). Sesje ruchowe mogą spełniać podwójną rolę — diagnostyczną i terapeutyczną. Dorosły decyduje, z których form aktywności dzieci odnoszą najwięcej korzyści, i pomaga im w osiągnięciu jak najbardziej wyważonego repertuaru doświadczeń mchowych.

Dzięki wnikliwej obserwacji ruchu nauczyciel lub opiekun uczy się odczytywać sygnały nadawane przez dzieci i oceniać, kiedy pojawia się potrzeba przejścia od jednego ćwiczenia do drugiego. Dorosły może zauważyć, źc dzieci potrzebują nowych bodźców, albo że są gotowe do rozpoczęcia kolejnego ćwiczenia wymagającego, na przykład, większej kontroli lub wrażliwości. Każda sesja ruchowa to jakby podróż przez różne formy mchu. których dzieci powinny doświadczyć, a które normalnie pozostałyby zaniedbane.

Umiejętność obserwowania ruchu rozwija się razem z praktyką. Poza samą zdolnością do obserwowania schematów mchowych dzieci, nauczyciele i opiekunowie powinni być także świadomi własnych preferencji i ograniczeń ruchowych, ponieważ będą one miały wyraźny wpływ na dzieci, z którymi pracują, Najlepiej, żeby sami doświadczyli pełnego zakresu opisanych Ui cech ruchu. Będą wtedy w stanie ocenić, które formy ruchu są dla nich najbardziej naturalne, a które są przez nich zaniedbywane (zwiększa to ryzyko, że tych form mchu nie uwzględnią w należytym stopniu, ucząc innych). Zęby dać dzieciom wszechstronne, zrównoważone doświadczenie mchowe, dorośli muszą u siebie wykształcić jak najbardziej zrównoważony repertuar mchowy.

Korzyści dla nauczyciela

Poniższe dwa przykłady pokazują, w jaki sposób obserwowanie ruchu może pomóc nauczycielowi.

Nauczyciel pracował i grupą chłopców z zaburzeniami cmiujonaJnymi uraz zaburzeniami zachowania Byli oni wyjątkowo energiczni i lubili szybkie, ulowe ćwiczenia. Okres, w którym mogli skoncentrować uwagę, był bardzo krótki i trzeba im było atak dostarczać świeżych bodźców w formie coraz to nowych ćwiczeń, chociaż doświadczenia, jakie i nich czerpali, były bardzo skromne Chłopcy ci mieli za partner**'* tudenió* pedagogiki. W czasie pierws/ej sesji ruchu, wykorzystując ich dobrą wolę. chłopcy starali się ich sobie podporządkować. Poczucie władzy nad dorosłym sprawiało mb wyra/ną przyjemność. Jednakże stopniowo, w ciągu sześciu sesji, zaczęli patraeć aa dorosłych w sposób hardziej przyjazny, a także wchodzić / mmi w kont At wymgąuy wzajemnej troski i wrażliwości Elementy współzawodnictwa zaczęły ustępów iturjui współdziałaniu i pracy grupowej Niezmiernie ważne w tego typu >yi—yri jma, by dostarczyć dzieciom najpierw żywiołowych i hałaśliwych doświadczeń. kaUrydk Ud