48397 P6068812

(szczególnie środkowoeuropejskiej), cha-raterystyczny dla stylu regencji; występuje głównie w płaskorzeźbie, w dekoracji areh. i snycerce (konfesjonały, stalle, ramy itp.).

kandelabr, G. Glardirtl, 17 U

kilkuramienny, zdobiony zarówno motywami ornamentalnymi jak i elementami figuralnymi; w starożytności wykonywany z marmuru i brązu; szczególnie popularny w XVIII w., wówczas wykonywany z drewna, metalu, kryształu lub porcelany, o bogatych formach dekoracyjnych; wykorzystywany również jako motyw ornamentalny w rzeźbiarskich i malarskich dekoracjach renesansowych i klasycystycznych.

kandelabrowy ornament ornament składający się z motywów -* arabeski lub — groteski ułożony w ściśle symetrycznym układzie po obu stronach osi pionowej wyrastającej ze statycznej podstawy. Występuje od starożytności. Jeden z typowych ornamentów renesansu i klasycyzmu, stosowany głównie w dekoracji rzeźbiarskiej płycin, pilasirów i cokołów, także w malarstwie i grafice. Zob. leż -» acandcliere. kanefora zob.-» kariatyda, kanelury (kanele) zob.^~» porządki klasyczne.

kariatyda podpora architektoniczna w formie postaci kobiecej, dźwigającej na głowie kapitel wolutowy. Po raz pierwszy zastosowana w skarbcu kriidyjeży-kńw w Delfach, 550 r. p.n.e. Pojawia się w architekturze gotyckiej (zwłaszcza francuskiej). W epoce nowożytnej powszechna w dekoracji arch. i rzemiośle artyst. Odmianą k. jest kanefora (r.m. kane-fóros), w której kapitel wolutowy zastąpiony został koszem.

kariatyda

kamis profil w kształcie litery S, charakterystyczny dla klasycyzmu.

kartusz, ozdobne obramowanie tarczy herbowej, tablicy inskrypcyjnej, płaskorzeźby, malowidła itp., często podtrzymywane lub flankowane przez putta, anioły, zwierzęta itp. Jeden z najpopularniejszych motywów dekoracyjnych w sztuce curo-

kartusza różnego, typu

sansową ornamentu obiciowego i zwijanego. Wykonywany w różnych materiałach (kamień, drewno, metal, stiuk) i w różnych technikach; szeroko stosowany w dekoracji arch., w rzeźbie nagrobnej, epitafiach, sprzętach kościelnych, na meblach, wyrobach złotniczych; ceramicznych, szklanych, w malarstwie, na medalach, monetach itp.

kartusz egipski w starożytnym Egipcie hieroglif „ren”, elipsoidalna ramka, zakort-

kanusz egipski

czona.z jednej strony kreską (schematyczny rysunek pierścienia); znakiem ,.ren'” otaczano w piśmie hieroglificznym imiona faraonów.

kartuszowy ornament (zwjjany ornament) -• roflwcrk.

kaseton (skrzyniec) zagłębienie w stropie drewnianym między odcinkami kryzujących się belek lub utworzone przez wprowadzenie między belki stropowe poprzecznych beleczek lub listew, dzielących przestrzenie mięchybelkowe na wgłębione pola (tzw. strop kasetonowy); k. stosowane dla celów dekoracyjnych występują powszechnie również w architekturze murowanej, na stropach, sklepieniach, kopułach, pod-tuczach arkad itd.; wykuwane są w kamieniu lub wyrabiane w stiuku i tynku. Mają różną głębokość; od głębokich slazyń-ców między belkami stropu, przez płytsze.

pejskiej XTV-X1X w. Początkowo owalny. lub sercowa ty, w 2 poi. XVI w. przybrał'' kształt bardziej zbliżony do prostokąt' i charakterystyczną dekorację póżnorendu li*w

V    HJHUO

w