76803 IMG�39

Infomtcfc ogólne I podstawowe po|ęda

Zdolność do przemiany energii, syntezy złożonych związków z prostszych składników, wzrostu, rozmnażania itp. to typowe cechy organizmów żywych, która wykazie komórka ■ podstawowa jednostka strukturalno-funkcjonalna. Rozmiary i kształty komórek są różne i zależne od miejsca, w jakim występują oraz wykonywanych funkcji Pomimo wielu kontrowersji, tradycyjnie wyróżnia się komórki protariotyczne (w których materiał genetyczny występuje w postaci nieobtonionego nukleoidu, a organellami Momaitymi aą mezosomy) i komórki eukariotyczne, z obłonionym Jądrem komórkowym, w których główne procesy metaboliczne przebiegają w wielu rozbudowanych strukturach błoniastych na poziomic subkomórkowym: w itticułum endopłarmatycznym. w mitochnodnach. iizosomach, w dikuosomach budujących aparat Golgiego itd.

Niektóra gatunki są zbudowane z jednej komórki eukariotycznej, która spełnia wówczas wszelkie niezbędne funkcje życiowe. Jednak większość organizmów stanowią wielokomórkowce, zbudowane z licznych, wyspccjalizowanyc jakiejś określonej funkcji komórek eukariotycznych, tworzących zróżnicowane tkanki, narządy, układy organizmu, którego poczczegółne elementy są wzajemnie zależne. Te obie kategorie organizmów eukariotycznych mogą pozostawać w różnych wzajemnych relacjach - od całkowitej niezależności do związków protekcjonistycznych o różnym nasileniu korzyści; niejako na przeciwległym krańcu mieszczą się zależności antagonistycznc.

Z medycznego punktu widzenia ważna jest elementarna wiedza dotycząca niektórych relacji między gatunkowych oraz zrozumienie oddziaływań pomiędzy uczestniczącymi w nich gatunkami. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w przyrodzie występują relacje, a nawet pojawiają się nowe zależności, która trudno kategoryzować jednoznacznie.

Pewne gatunki, znane jako wohożyjące, okazały się flBfiltti&DC bytują one w środowisku zewnętrznym, ale w sprzyjających okolicznościach mogą wnikać do ludzkiego organizmu i powodować poważne choroby, nawet o dramatycznym przebiegu. Niekiedy, zwykle nieszkodliwe, komcnsalc również mogą powodować uszkodzenia w organizmie człowieka.

Teram QglBliBD określa protekcjonistyczny, stosunkowo ścisły, związek międzygatunkowy, z którego obaj partnerzy czerpią korzyści przy wzajemnej fiąjologłcznej zależności 4 »

W który także jest związkiem protekcjonistycznym, organizm

komemabczny d?lnłn korzystnie na żywiciela, który nie szkodzi komcnsulowi. Obligatoryjny knmjygg} zwykle żyje wewnątrz ludzkiego organizmu, np.: koaennkm baterie i pkniotniaki jelitowe.

M i i _

P—nrytfliltwn )W1 rwiągkiea ■W_tn«iwyrwy. « «pBU»jifc»>n

iurtunku tzw żywiciel stanowi środowisko 2yct* dla organizmu iaorfo gtfolca - pMOZyto, DMoiYt zvk m lub «t waflrai tjwicŃb, n» jego kua i z jegc* irirotią

Wśród jednokomórkowych Eukaryota n»)duią się pierwotniaki o pasożytniczym trybie tycie, wykazujące zdolność do bytowania w idrładach. przewodach, płynach czy narządach ludzkiego cuda oraz takie, które penetrują do wnętrza naszych komórek; potrafią one nawet wnikać do komórck wyspccjall« ■ ■ ycfc

w reakcjach obronnych i niszczyć ja. Niektóre z tych pierwotniaków wykaztafteapą okresowo swoiste formy dyspersyjno-przesrwalnc - cysty - niezwykle wytrzymate na negatywny dla form troficznych wpływ czynników środowiskowych.

Eukariotyczne wielokomórkowe gatunki pasożytnicze: płazióce, niektóre nicienie, owady i pajęczaki wykształciły szereg morfo fizjologicznych do peeozytniczego tryba tycia: aparaty czepne. gruczoły nhteaitpr wokarw do organizmu żywiciela, rozbudowane struktury rozrodcze, ogromną intensywność icemnaZama, zapewniająrą realizację, często złożonego, cyklu rozwojowego fcp.

Paso2ytv mogą powodować pasożytnicze inwazje, względnie BtMCtfBKS choroby człowieka i zwierzą! • parazytory^

Inwazja p.u»oZytnicza może być bczbbjawowa — klinicznie ^symptomatyczna.

W chorobie pasożytniczej mogą występować objawy kliniczne, związane z poważnymi morfo (i^ologjoznymi abuneoiaoi « różnych narządach i układach.

bytują na powierzchni ciała. endooasozvtv - w jago wnętrzu.

W f|kmnk«nigaiYin rozwoju pasożyty potrzebują tyfco jednego żywiciela zamknięcia cyklu życiowego. HetcTokscnieroc gatunki wymagają dwóch trzech różnych gatunków żywicieli aby zamknąć cykl życiowy - mogą być lub tri-hetcrokscnicznc. W rozwoju tych pasożytów może występować jeden dwóch żywicieli oraz żywiciel ostateczny. Nęcz^dę człowiek

żywicielem ostatecznym dla jego pasożytów, chociaż w niektórych przypadkach może pełnić rolę żywiciela pośredniego. W rozwoju niektórych pasożytów mogą uczestniczyć żywiciele rezeranar^wi co może stanowić dodatkowe źródło zarażenia człowieka.

Cykle rozwojowe pasożytów są często złożone, z przemianą żywicuj oraz form rozwojowych.

W większości przypadków wysaępiąe obligatoryim: -stałe lob okresowe -paMżMiuciwo Wiele pasożytów wykształca stadia, zdolne do bytowanie poza organizmem żywym, w środowisku zewnętrznym, takie jak cysty. j^a. Iny.

Formy te odgrywają ważną rolę w roapm u........... się (dyspesajO paaożytśu

oraz w ich transmisji do ludzkiego i

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
img042 (50) Informacje ogólne i po4stawowe pojęcia Zdolność do przemiany energii, syntezy złożonych
8 (1327) 71,    Skala Maliny: A. służy do oceny stanu ogólnego noworodka po porodzie
IMG29 Podstawy chorobotwórczości mykoplazm •    Zdolność do adsorbcji na
DSC01374 U podstaw odporności leży zdolność do odróżniania komórek własnych od obcych (antygeny). Od
Podstawy termodynamiki Termodynamika jest nauką o przemianach energii zachodzących w maszynach ciepl
2009 06 23 0942 46 -    PO - nadają się do badania tematyki bardziej złożonej i mniej
30286 IMG)11 (2) Charakterystyka wybranych herbicydów a względu m zdolność do przemieszczania się w
CCF20130211027 powiedni trening zawodnicy wykazują większą zdolność do przekształcania energii chem
1012620I1012337635129 2762229 n 126 Rozdział V. Ucznknk Treści nowej podstawy programowej w zakresie

więcej podobnych podstron