CCF20130211027

powiedni trening zawodnicy wykazują większą zdolność do przekształcania energii chemicznej mięśni w energię mechaniczną w warunkach znacznego ich zakwaszenia.

2.    Wskaźnika możliwości w warunkach tlenowych (aerobo-wych), którego miarą jest maksymalna ilość tlenu zużywanego przez zawodnika w ciągu 1 minuty.

3.    Wskaźnika sprawności użytkowej, której miarą jest stosunek wykonywanej pracy do ilości energii zużytej w tym celu; chodzi tutaj o wskaźnik techniki określonego ćwiczenia i jego treść.

Należy dodać, że poziom wskaźnika aerobowego, rozwijany bez względu na formy ćwiczeń, pozwala na wykorzystanie uzyskanej sprawności przy wszelkiego rodzaju ruchach wymagających wytrzymałości.

Ogólnie można powiedzieć, że wyrabiając wytrzymałość wielokrotnie należy doprowadzić organizm zawodnika do określonego poziomu zmęczenia. Przy wykorzystaniu odpowiednich mechanizmów adaptacyjnych dochodzi w ten sposób do odbudowy elementów zużytych podczas intensywnej pracy mięśniowej i do podnoszenia stanu wydolności mięśni.

Stosując odpowiednie metody kształtowania wytrzymałości należy pamiętać, że wywierają one na organizm zawodnika określony wpływ. Jak podaje Malarecki [26]:

Intensywność pracy i bezpośrednio z nią związany czas trwania poszczególnego ćwiczenia wpływa na charakter przemian energetycznych. Przy małej intensywności wahającej się w granicach możliwości aerobowych zawodnika, uwalnianie energii w czasie skurczów odbywa się kosztem hydrolitycznego rozpadu glikogenu, kształtowana zostaje zatem wytrzymałość aerobowa.

W miarę narastania intensywności pracy zapotrzebowanie tlenu przewyższa możliwości aerobowe zawodnika i praca jego odbywa się w warunkach anaerobowych.

Ze względu na to, że przy powtórnej pracy reakcja organizmu zależy nie tylko od wykonywanego ćwiczenia, ale również od przerw między poszczególnymi ćwiczeniami, czas trwania tych przerw ma w treningu wytrzymałości zasadnicze znaczenie. Długie odpoczynki pozwalające na znaczne obniżenie aktywności oddychania i krążenia wywołują reakcje podobne do reakcji na pierwsze ćwiczenie, tzn. najpierw zachodzi tutaj intensywny rozpad związków fosforowych, następnie po 1—2 min osiągają maksimum procesy związane z glikogenolizą i dopiero po 3—4 min uczynniają się w pełni mechanizmy krążenia i oddychania. Skrócenie odpoczynków nie pozwalające na znaczne obniżenie funkcji związanych z dostarczeniem tlenu do pracujących mięśni powodują, że każda następna praca zaczyna się jeszcze podczas dużej ich aktywności, kształtując wydolność anaowtimpo    _

Charakter odpoczynku między ćwiczeniami gra też pewną rolę.

C '/..ynny odpoczynek w czasie przerw pozwala na podtrzymanie oddychania i krążenia na wysokim poziomie, zabezpieczając przed ostrymi przejściami od odpoczynku do pracy i na odwrót.

Dalszym czynnikiem pozostałym do omówienia jest ilość powtórzeń. Określa ją właściwie przygotowanie zawodnika i charakter treningu. Można powiedzieć, że podczas pracy w warunkach nerobowych zwiększenie ilości powtórzeń przedłuża czas utrzymania na wysokim poziomie czynności układu krążenia i oddychania, natomiast podczas pracy w warunkach anaerobowych prowadzi do wyczerpania beztlenowych mechanizmów przemiany energii oraz narastania procesów hamowania w centralnym systemie nerwowym. Zarówno w pierwszym jak i w drugim przypadku nieuwzględnienie odporności organizmu ćwiczącego może bardzo w.ybko doprowadzić do przetrenowania [47],

Zręczność, zwinność

Zręczność polega na wykonaniu określonego zadania ruchowego w sposób szybki, płynny i ekonomiczny.

Do kształtowania zręczności niezbędna jest zdolność przyswajania czynności ruchowych o skomplikowanej koordynacji, oparta na odpowiednim poziomie wykształcenia cech motorycznych (N/ybkość, siła, skoczność, wytrzymałość). Uprzednio wyrobione związki koordynacyjne pozwalają na stosunkowo szybkie przyswajanie nowych umiejętności i nawyków ruchowych.

Zręczność polega nie tylko na zdolności wykonywania skomplikowanego ruchu, ale również na umiejętności szybkiego dostosowania się do wymagań zmieniających się sytuacji (np. bramkarz chwyta trudną piłkę stosując efektowną paradę, wskutek działania wiatru lub rotacji nadanej piłce w momencie uderzenia zmienia się nieoczekiwanie spodziewane miejsce chwytu piłki, wówczas dobry zawodnik wykonuje dodatkową ewolucję w powietrzu, czyli dostosowuje ruch do nagle zmienionej sytuacji).

Do wyrabiania zręczności stosuje się bardzo często ćwiczenia kompleksowe, wymagające natychmiastowego reagowania na stale zmieniające się sytuacje (ćwiczenia z przeciwnikiem we fragmentach gry).

Zwinnością nazywamy sumę zręczności, szybkości i możliwości zwiększania obszemości ruchu (ćwiczenia gibkościowe). Zwinność odgrywa w licznych dyscyplinach sportu ważną rolę.

Przy kształtowaniu zręczności i zwinności niemałe znaczenie pomada równowaga. „Pod pojęciem równowagi należy rozumieć zdolność do zachowania stałego położenia ciała w warunkach różnych ćwiczeń i postaw” [45]. Równowagę wyrabia się u ćwiczących przede wszystkim przez stosowanie tzw. ćwiczeń równoważ-