237 (12)

Sktor'fS-^{Cmat    d}(° ^Ch'°^mat0grafii wielokrotnej obejmujący kolumnę

kolektor fraJccji, pompę do tłoczenia roztworu, zawór wpustowy, zawór biorczy detektor UV i rejestrator. Eluowaoie odbywa się od dołu do góry

Rys. 7.8. Schemat instalacji do automatycznej regulacji przemysłowego procesu chemicznego z włączonym chromatografem gazowym

W miarę wzrostu liczby pojedynczych cyklów operacyjnych coraz trudniejsza i coraz bardziej pracochłonna staje się ręczna obsługa przyrządów. Zaproponowano szereg systemów wykonujących automatycznie całość operacji. Systemy takie obejmują na ogól:

kolumnę rozdzielczą,

pompę perystaltyczną pozwalającą tłoczyć rozpuszczalnik ze zmienną szybkością,

fotometr z kuwetą przepływową umożliwiający wykrywanie poszczególnych substancji,

rejestrator z wejściem na fotometr,

zawór selekcjonujący frakcje na przeznaczone do badania i do odrzucenia,

system kontrolny programujący całość operacji.

Po przeprowadzeniu pierwszego cyklu na podstawie zarejestrowanych pików można zorientować się, które z analizowanych substancji należy powtórnie wprowadzić do obiegu, jak również określić czas potrzebny do clucji tych substancji. Interpretację wyników' oraz realizację dalszego procesu rozdziału przeprowadza programujący.

Reasumując należy stwierdzić, że automatyczne urządzenia do chromatografii nadają się doskonale do seryjnych analiz klinicznych i diagnostycznych, a także do systematycznych badań naukowych.

Odrębny aspekt automatyzacji związany również z chromatografią przeważnie jest spotykany w przemyśle produktów naftowych. Zespoły do automatycznej regulacji produkcji są usytuowane w pobliżu aparatury do chromatografii (na ogól gazowej). Na poszczególnych etapach ciągłego procesu produkcyjnego są pobierane często liczne próbki i wprowadzane do chromatografów w celu ich analizy. Interpretacja wyników następuje dzięki zastosowaniu złożonej aparatury elektronicznej. W przypadku zastosowania elektronicznych maszyn cyfrowych następuje rejestracja i porównywanie danych, co w konsekwencji odzwierciedla się w dalszym przebiegu procesu produkcyjnego.

Schemat na rys. 7.8 podaje zasadę połączenia poszczególnych elementów omawianej instalacji.

Literatura

[1] Mondino A., J. Chromatogr., 30, 100-112 (1967).

237