248

2 3 4.

zapisu rytmicznego, np. — licznik tego ułamka wskazuje maksymalną ilość

4 4 4

części w jednym takcie otwartości wskazanej przez mianownik; takty oddziela się kreskami pionowymi.

Taktowanie - wyznaczanie jednostek metrycznych taktu przy pomocy umownych ruchów rąk.

Tempo - szybkość wykonywanego utworu; tempo określa się przy pomocy:

1)    słownych oznaczeń w języku włoskim (largo - szeroko, adagio - powoli, lento - powoli, moderato - umiarkowanie, allegro - prędko, wesoło itp ),

2)    metronomu, np. „= 60” oznacza, że czas trwania jednej ćwierćnuty w utworze wynosi jedną sekundę,

3)    określeń porównawczych, np. tempo walca wiedeńskiego, tempo marsza. Tonacja - nazwa brzmienia dźwięków należących do określonej gamy. Wartość rytmiczna - względna długość czasu trwania dźwięku lub pauzy;

Budowa utworu muzycznego

Motyw - najmniejsza cząstka formotwórcza utworu muzycznego, stanowiąca pewną logiczną całość zarówno pod względem metrorytmicznym, jak i melodycznym; motyw może składać się z dwóch, trzech dźwięków, a nawet z kilku taktów.

Fraza muzyczna - połączenie dwóch lub kilku motywów; fraza tworzy zamkniętą myśl muzyczną i określoną całość wyrazową.

Zdanie muzyczne - połączenie dwóch fraz muzycznych.

Okres muzyczny składa się z dwóch dopełniających się zdań. Pierwsze zdanie ma charakter pytania, gdyż zawiera niedokończoną myśl muzyczną. To zdanie nosi nazwę poprzednika. Drugie zdanie zawiera odpowiedź na pytanie i kończy myśl muzyczną. To zdanie nosi nazwę następnika.

Komendy stosowane do rozpoczęcia ćwiczeń z muzyką

Każdą komendę stosowaną na lekcji powinni znać ćwiczący. Najczęściej stosowane są następujące komendy:

1)    „uwaga - ćwicz!”,

2)    „uwaga-i!”

3)    wyliczenie miary taktu:

- metrum —:

4