249 (12)

wysokości ciał niebieskich. Na podstawie tych pomiarów oblicza się i wykreśla linie pozycyjne z przyjętej uprzednio dokładnej pozycji, a następnie wyznacza się wartości błędów. Prace tego typu o szerokim zasięgu prowadziło wnclc instytutów nawigacyjnych.

Opracowane przez specjalną grupę roboczą i opublikowane w pracy [14] wyniki 3319 obserwacji dokonanych przez 156 obserwatorów przedstawiały się następująco: Błąd średni wszystkich obserwacji wynosił ±2,01 Mm; błąd średni określenia linii pozycyjnej ze Słońca i 1,66 Mm, a z gwiazd i planet — ±2,12 Mm. Przy małej liczbie obserwacji Księżyca, ok. 3% wszystkich obserwacji, błąd średni określenia linii pozycyjnej wynosił ±2,54 Mm. Dane te obejmowały również błędy systematyczne zawarte w liniach pozycyjnych.

Na podstawie wzoru (13.19) i (13.21) sporządzono tab 13.7, w której dla stałej wartości m, = ±1' pojedynczego pomiaru obliczono szerokości pasa pozycyjnego dla serii pomiarów wysokości przy zmiennych wartościach błędu średniego wysokości zliczonej.

^#    Tabela 13.7

Szerokość pasa pozycyjnego (Mml dla m f(n) przy siał>m m, ± 1,0'

	O.O'	o.r	0.3'	0.5'	1,0'
1	1.0	1.0	1.1	1,12	1.42
4	0.70	0.71	0.77	0.87	1.23
5	0,70	0,70	0.73	0,84	1.21
9	0.60	0,60	0.64	0.76	1.25

W celu usystcmatyzow'ania omówionych w tym rozdziale błędów przedstawiono na rys. 13.9 ogólny schemat charakteryzujący źródła ich powstawania.

Rys. 13.9. Schemat charakteryzujący źródła powstawania błędów pomiarów i obliczeń astronomicznych

249