252 253

T

i

c-MKSfM*

MW

% *

tmm* ^ ę ■

«ńMH    ■•m* ••    «Sk'<

• Matm

A**

■r**W**M«h«

r mm**⁹ ^

*Mm>    iJf

MM**

NH

tema

Curapa

IJlUfciÓM

*•■1 MM • >. wrii

Kraje

anjl ^rWr<M*»

■ M *k*trr*v*

____■nBupmi

Mm** Am*    *MMryti

» ' Ur_#    <IM    lACMMM

. •umm-

•    -    •    J* •    ® ' ■- "•

..    . »Mn»    • *■>>'<1 •

M)4i

i-*-*-i--j .    -    •

Os wartości    - mww«w

Mm TJ

Mm ówiata wwłkig wymiar** ln£Muru PtMwłaoW M łuM* rui dwócłi wymUnM kultury

’M « w*m* temu

tvth zadowolenie ze swego życia jest również coraz waz niej s z a informacja o kondycji społeczeństwa, do którego sależą

Zamteiesowania psychologia jakości życia datuje, ssę >■ u? lat 70 ubiegłego wieku i wciąż wykazują tendencję zwyżkową Dtu \ czy to zwłaszcza badań rmędzyi ukuro wvch. w których wskaźniki uzyskiwane przez różne kraje i kh uw jfunkowanw skupiają zainteresowanie porównywalne i osiągnięciami makroekonomicznymi.

Trzeba jednak dodać, ie problematyka psychologii . rew. w napotykała początkowo znaczny opor w środowisku uniwersyteckich uczonych Pisze o tym w swej au-

HJ początku ptiśm*ndu 200" r. w trakcie kantpanu przed wvbc-« im w    jnty n, podane do wiadomości intormage z Diagnozy Spo~

tor x*«ę W / Jaki w uwtu we za zadowolonych ze swego życia. Onasza to istotWĄ wzro«t dobfosiaeu. ł. kok-i szacunkowi przyrost PKR -? •'««.    -*;=_-v i u* na •" Ok «.> jest również wynikiem bardzo doli >» adtoWM w ;•-    - rok cm 2009. kiedy to wzrost zerowy

Wdre tiZJmry -j Hik-ęi ftudno • krrslk kcon z iv«'h wdatfflikow jest watamtm w atonnr spekszpym te efcenonwa traktowana jest jako ceyrw* pd|MptotoM9wtog|fdMida(M«taiw. Znakiew czasu niewątpliwie jtef jsmik ?*t |ą mmc trrflo fkoouMcinwm miarami diagnozy y»ąwi<<ton*a *idrwżu wprtetztouc

tobłografii ! J Diener. pionier badan nad subjectme we-H-he-.r£: dziś powszechnie znany i szanowany naukowiec, którego sylwetkę przybliża tamka 7.1.

Od filozofii hedonizmu i eudąjmonizmu do psychologii empirycznej dobrostanu uprawianej pod tymi nazwami

Zgodnie z omówioną wcześniej teorią Ingleharta można sądzić, że w kulturach nasiawionych na przetrwanie cierpienie było częstszym doświadczeniem ludzi niż szczęście: cierpienie było też przedmiotem interpretacji uzasadniających je. W chrześcijaństwie podstawową rolę odgrywało pojęcie grzechu (począwszy od pierworodnego! oraz symbolika krzyża, a więc cierpienia, które każdy człowiek musi nieść przez swe życie, naśladując Chrystusa.

Ale też, nauka nie była gotowa do podjęcia problematyki szczęścia jako przedmiotu badań z innych, swo-

ii h wewnęti /rtych powodów W' neopozytywisty zoyir; modelu nauki dla zagadnień takowych nie było miejsca, iwlt' ify bowiem do metafizyki, a wio do »frrv meroz-ętntygtlnej metodami naukowymi Kzeczywiśc u?. prze i. ponad dwa tysi.n »• lat kultury europejskie j, tzcZfide było cłuklnrywnym przedmiotem refleksji filozoficznej (Ta larkiewirz. 201J5/1%2). Proces wyodrębniania probiema tyki szczęścia od fUo/ufli by? wiec o cały wiek poimcw r. niz to miało miejsce ?,p / tematyka percepcji czy mysie-ma. .i także zaburzeń klinie znycfc (Diener i w 1999.

Filozof. Władysław Tatarkiewicz pisząc tiaktat 0 u<z(iai podczas drugiej wojny światów j. tak określał przedmiot swych rozważań.

jytne i trwak zadowolenie z lotoici życia" (2605. s. 2U

Hmśm TJ

Dwa słowa klucze dla dobrottanu psychicznego - to anjoy oraz to Aave fun

Z okazji otrzymania doktoratu honorowego na ' wę^sy i Ma Meczą byc r/rstym -zwyenkowyrr czerpórnem

’ecif Warszawskim profesor Anna vy erzb-r <a (patrz więcej o autorce * ^rozdz. 10j wygłosiła referat Wspdfa* sne cfyuymaty moralne przez pryzm ' dwóch tęzyków angielskiego / polskiego (Warszawa, kwiec-K-n 2006'. Zgodnie ze swą metodologią interpretacji semantycznet osadzonych kulturowo pojęć autorka poddała obróbce « naturalnym metajęzyku semantycznym słowo toenj&y, które me ma klarownego odpowiednika w języku pr* stam Oto proponowana ek&płtkacja S/7ie erijoyed (her /himself) domg it. ■ Kiedy te rsh-v; imała z tego przyjemność

•    kiedy to robiła, czuła z tego powodu coś dobrego:

•    tak jak czują ludzie, kiedy myślą o czymś ’ak

•    ..robię teraz to;

•    chcę to teraz robić przez pewien cz«*:

•    kiedy to teraz robię, czuję z tego powodu coś dobrego'.

Rzecz w tym jednak, ze bardzo często używane / ńave enjoyed myself wymyka się ..czuciu czegoś dor, • go z powodu To tak. jakby coś byk) przyjemność a sa mą w sobie, a nie .dawało przyjemność'. Najlepszym tłumaczeniem to erycy jest niesłychanie popularne wyrażenie to have fun albo s/he/it/ is fur- fto be wifń Po zomie mogłoby się wydawać, że mamy do czynienia z kolokwializmem typu .to jest fajne’, .jest fajnie’, .on a jest fajny/a" Jednakże w języku amerykańskim, fun jest bardziej poważne, wręcz akademickie. Na przykład w programie badawczym Vskte of cMóren (wartości związane z posiadaniem dzieci) wyróżnia s«ę trzy powody dla których ludzie chcą mieć dziec: ekonomiczne. społeczne oraz psychologiczne iTromms-dorff, Zheng. Tardif, 2002) Ten ostatni tłumaczy się. jako dziecko dające - będące fun. Nie oznacza to jed nak zabawowego traktowania małych dzieci, ale doświadczania radości, przyjemności w byciu w kontakcie z mmi

Have fun/eryoy yoursetf - oto słowa zaklęcia, wyrażające dobre życzenia odnośnie do czynności, które wcale

Oto m<y rsed—wa doświadczenie, w który tur pojaw) *--jvo Doświadczane .* ,rene byk.-i odęciem oc *.    * zespole redaktorów JCCP

Z tej okazy wwwsw» > w gronu? kotków gratulacje i zy ctsn -i h ksfespondsncj- emaliowej z mmi zadałem wszyr pytame .0 • nas skłania do tej bezintereąow nej. '-ipowkkI.' amej i ciężkiej pracy?

Pełniący fmucu aemor e j-r>v Walter Lonner p* &al o mt-zwytd.-n fenomenie jakim jest petne oddanie sprawie ' -*v ^;udzi, którzy prowadzą ten jeoodyk odożuwaj poczucie mp solidarność * wzajemną wtęl Jedna z kołeżar ąk skomentowała te słowa jako mądrą ■ prawdziwe, po czym dodała, zt jaj wyjaśnienie jest jed ^rak znacznie prostsze „Po spędzeniu wielu godzin ostatni nocy pracując nad przesianymi manuskrypta-i m». doszłam do wniosku, ze to jest FUff

Zaryw ając noc tak jak one. nie napisałbym jednak, że n- ałem fyn. Zapytałem też innych fcotegów redaktorów ; w Polsce co om odczuwają w podobny sytuacji ł usłyszałem, ze udziałem ich jest presja czasowa, zmęczę nie. poczucie obowiązku, empatyczne zadowoksme ! wobec autora, złość na 'eceozenłów ąp. Ale mc. co od-DowiadałoOy krótkiemu furt Co więcei. sącteę ze ^rjn rw , jest ograniczone do hedonistycznej przyjemności: Odnię sione do pracy, przywołuje motywację snmanentną a w postaci preskryptywnego zawołania baw Am ozne cza wręcz kulturowy imperatyw etyczny M ec t ,e past I ; cnotą, którą należy w sobie pielęgnować i Myślę, ze za pomoc ą słowa hm docieramy do sedna po-| czucia dobroatanu psychicznego. w Jakiejkolwiek iz«-dzinie życia jego niepełna ękBpłikaĘjffl w języky polskim. aie również we francuskim fjo> de czy#

; radość życia nie oznacza przecież v« > pewnie w innych powoduje, ze dotykamy wepfźeteti&ałnąj bariery Kulturowej, za którą znajrk«ą się odrętwe ąomsua po*

] choiogiczne, a w kazdyr. razie duże »ozmoe m»ężz»iui*u i ^rowe w poziomie dobrostenu

Od filozofii hedonizmu i eudąjeonieei    ę

do psychologii cmpnuziK'1 dohicśianu upfawianei pod rywu naaweMi_^