261 (29)

261

O sposobach badania składni i stylu tekstów

3 3 (36; 25%), 3:2 (34; 23,6%), 2:2 (19; 13,2%), 3:4 (12; 8,3%) i inne, mniej liczne; wczuci narracyjnej wypowiedzeń zestawionych (ogółem 89 wypowiedzeń): 2:1 (50; 56,2%). 2:2 (20; 22,5%), 3:2 (13; 14,6%); innych proporcji jest znacznie mniej; _w części dialogowej (54 wypowiedzenia): 2:1 (14; 25,9%), 3:2 (12; 22,2%) i inne, mniej liczne. Wskaźnik p: wypowiedzenia pojedyncze w części narracyjnej (146 wypowiedzeń): 3b (z zerową grupą podmiotu; 23; 15,8%), 2b i 1 a+2b (po 13; po 8,9%), 4b j ia+3b (po 10; po 6,8%); inne proporcje występują rzadziej; w dialogu (144 wypowiedzenia: 2b (34; 23,6%), lb (31; 21,5%), 3b, la+lb i la+2b (po 20; po 13,9%) oraz inne. mniej liczne proporcje; w części narracyjnej wypowiedzeń zestawionych (89 wypowiedzeń): 1 b (50; 56,2%), 1 a+1 b (19; 21,4%), 2b (13; 14,6); inne proporcje są rzadsze; w części dialogowej wypowiedzeń zestawionych (54 wypowiedzenia): lb (14; 25,9%), 2b (12; 22,2%) i inne, mniej liczne.

Można to porównać np. z proporcjami dotyczącymi ośmiu zbadanych opowiadań Choromańskiego (zob. wyżej s. 21 i n.; ze zbioru pt. Polowanie na Freuda). Otóż grupa podmiotu liczy w wypowiedzeniach pojedynczych wchodzących w skład tych opowiadań od 0 (zera) do 9 składników, a grupa orzeczenia - od 1 do 11 składników)⁵⁴. W parataksie i hipotaksie grupa podmiotu i grupa orzeczenia liczą mniej składników: pierwsza - od 0 (zera) do 5, druga - od 1 do 6 składników.

Z nowszych badań przykładowo niektóre tylko dane ilościowe (w uproszczeniu): w Aialej Apokalipsie Konwickiego na 98 stronach (czyli na co drugiej stronie) stwierdzono występowanie ogółem 3268 wypowiedzeń pojedynczych i złożonych⁵⁵. Wypowiedzeń pojedynczych jest tu 2383 (72,9%), a złożonych - 885 (27,1%).

W narracji wypowiedzenia pojedyncze składają się maksymalnie z 17 składników, w dialogu - z 19 składników. Ogólnie średnia długość wynosi ok. 3,1 składnika (narracja: 3,6 składnika, dialog: 2,5 składnika⁵⁶). W 885 wypowiedzeniach złożonych występuje 2228 wypowiedzeń składowych.

W narracji w 327 wypowiedzeniach złożonych są 832 wypowiedzenia składowe (ok. 37,3%), w dialogu zaś w 558 wypowiedzeniach złożonych jest 1396 wypowiedzeń składowych (ok. 62,7%).

Wysokość wypowiedzeń pojedynczych charakteryzuje się tym, że w narracji jest ona stosunkowo najczęściej 3-stopniowa (40,9%) i 4-stopniowa (33,9%), w dialogu podobnie: najczęstsza jest 3-stopniowa (53,2%) (2- i 4-stopniowe stanowią 40,7%).

⁵⁴    H. Przybyłowicz (op.cit., s. 31 -32) na podstawie analizy powieści Słomki Karuzela uzyskała m.in. taką ogólną informację, że 85% składników wypowiedzeń pojedynczych należy do grupy orzeczenia, i tylko 15% do grupy podmiotu.

⁵⁵    Podaję tu i dalej niektóre wyniki badań zawarte w napisanej pod moim kierunkiem pracy magisterskiej L. Biadasz pt. Właściwości skladniowo-stylistycznc utworu Tadeusza Konwickiego .Mała Apokalipsa" (Warszawa 1988) (maszynopis, s. 5,221 i n.; 1991 r.).

^M Z podanej np. przez H. Wróbla tabeli wynika, że skala rozbudowy zdań pojedynczych w Urzędzie Brezy może być dość duża: od zdania I-składnikowego do 13 .składnikowego (II. Wróbel, O składni ^Urzędu" Tadeusza Brezy, op.cit., a. 114).